۰ نفر

توسط مرکز پژوهش‌های مجلس صورت گرفت؛

بررسی وضعیت تولید ابریشم در ایران

۷ آبان ۱۳۹۱، ۱۳:۱۲
کد خبر: 9364

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی وضعیت تولید ابریشم در کشور را بررسی کرد.

به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز در گزارش خود اعلام کرد: ابریشم در کشور عمدتا به عنوان ماده خام برای تولید فرش‌های دستباف، به ویژه فرش ابریشمی و نیز ماده اولیه برخی از صنایع نساجی به کار می‌رود. بررسی‌ها نشان می‌دهند که میزان تولید پیله تر ابریشم از حدود 5500 تن در دهه 70 به حدود 535 تن در سال 1389 و میزان تولید نخ ابریشمی نیز از حدود 850 تن به حدود 85 تن رسیده است که به دنبال این کاهش تولید، بسیاری از کارخانجات ابریشم‌کشی و صنایع پایین دستی مربوطه ورشکست شده‌اند و هزاران فرصت شغلی نیز از دست رفته است.

از مهمترین دلایل افت این تولید می‌توان به کاهش نرخ تعرفه و افزایش واردات بدون نیازسنجی، ثبات نرخ ارز، عدم همخوانی قیمت تضمینی با قیمت تمام شده بر مبنای نرخ تورم سالانه و افزایش ارزش افزوده زمین اشاره کرد که در نهایت افزایش هزینه‌های تولید و به صرفه نبودن تولید ابریشم را به دنبال داشته است. با بررسی مشکلات دست‌اندرکاران این صنعت در سال‌های گذشته به این نتیجه می‌رسیم که مواردی همچون تبلیغات و اطلاع‌رسانی گسترده و به موقع به کشاورزان برای تهیه تخم نوغان، آموزش‌های ویژه پرورش کرم ابریشم، افزایش شعب عرضه تخم نوغان، ترغیب و تشویق کشاورزان به پرورش کرم ابریشم، تحقیق و ارائه راهکارهای افزایش کمی و کیفی به منظور کاهش هزینه‌های تولید پیله و ابریشم‌، ارائه تسهیلات ویژه به منظور بازسازی، به روز کردن و بهداشتی کردن کارگاه‌های ابریشم کشی، تأمین مواد اولیه کارگاه‌های ابریشم‌کشی، ایجاد صنایع تبدیلی در منطقه، تنظیم بازار عرضه و تقاضا و جلوگیری از واردات بی‌رویه و قاچاق پیله یا ابریشم و ایجاد متولی خاص در سه بخش نوغانداری‌، ابریشم‌کشی و صنایع تبدیلی تاکنون محقق نشده است. برای تحقق برخی از دلایل افت تولید که عنوان شد مشکلاتی نظیر عدم دسترسی به پشتوانه‌های علمی به منظور بررسی و تحقیق نبود امکان آموزش کافی همه نوغانداران برای ارتقای سطح دانش فنی، وجود واسطه‌ها و دلال‌های پیله که در برنامه‌های مدیران اخلال ایجاد می‌کنند. قاچاق فراورده‌های ابریشمی پیله و نخ، ضعف نظام کنترل استاندارد در خصوص واردات و تولیدات محصولات ابریشمی، واردات انواع نخ بدون رعایت نظام استاندارد و ارزشگذاری و اخذ تعرفه گمرکی بدون ارزیابی دقیق و بدون توجه به وجود پیله فراوان در انبارها، فقدان اساسنامه دقیق و صریح ساختار بخش دولتی، عدم آشنایی با مسائل زیربنایی فعالیت نوغانداری در سطح مدیران ارشد وزارتخانه‌ها، عدم ثبات در نظام مدیریت کلان بخش دولتی و بالاخص شرکت سهامی پرورش کرم ابریشم ایران به منظور تحقق برنامه بلندمدت مدیران و بالاخره عدم تخصیص اعتبار کافی و به موقع برای خرید تضمینی پیله‌تر، وجود دارد. همچنین با توجه به قلمرو وسیع نوغانداری در کشور، قابلیت توسعه این صنعت، ریشه‌ دار بودن آن در فرهنگ و تمدن ایرانی و لزوم حفظ و تداوم آن با استفاده از تکنیک‌های نوین پرورشی، تدوین یک برنامه هدفمند و بلندمدت ضروری به نظر می‌رسد، بنابراین به منظور تسهیل در رسیدن به هدف برنامه در ابتدا نیاز است هزینه تولید کاهش و تعرفه واردات افزایش یابد و واردات بر اساس نیاز داخل صورت گیرد. در این راستا لازم است نرخ خرید تضمینی به موقع اعلام شود و کارشناسی شده باشد (با در نظر گرفتن نرخ تورم و نیز حاشیه سود 15 تا 20 درصدی) و نرخ ارز نیز واقعی‌تر شود.