علی پاکزاد/خبر انلاین: آمارهای گمرک نشان می دهد در سال 90 بالغ بر 39 هزار و 404 دستگاه خودرو به کشور وارد شده که متوسط قیمت واقعی این خودروها قبل از پرداخت عوارض و حقوق گمرکی معادل 21 هزار دلار بوده است.
بررسی روند واردات نشان میدهد واردات خودرو در تمام سال 90 با ارز دولتی انجام شده و گران ترین ارز هزینه شده برای واردات خودرو در اسفند ماه بوده که در این دوره متوسط قیمت هر دلار هزینه شده برای واردات به رقمی معادل 1216 تومان رسیده است.
توضیح سازمان توسعه تجارت ایران
سازمان توسعه تجارت ایران طی نامه ای در مورد وضعیت اخذ عوارض و حقوق گمرکی توضیحاتی را منعکس کرد.
| وضعیت واردات خودرو طی سال 90 | ||||||||
| ماه | تعداد (دستگاه) | وزن (تن) | میلیارد تومان | میلیون دلار | قیمت هر دستگاه | قیمت دلار وارداتی | حقوق ورودی و عوارض اخذ شده (میلیارد تومان) | |
| میلیون تومان | دلار | |||||||
| فروردین | 2,456 | 4,233 | 52 | 50 | 21.2 | 20,483 | 1,035 | 63 |
| اردیبهشت | 1,994 | 3,229 | 50 | 52 | 25.12 | 26,192 | 959 | 60 |
| خرداد | 2,454 | 3,949 | 58 | 55 | 23.69 | 22,232 | 1,065 | 70 |
| تیر | 1,390 | 2,302 | 38 | 35 | 27.09 | 25,110 | 1,079 | 45 |
| مرداد | 3,830 | 6,022 | 76 | 72 | 19.84 | 18,737 | 1,059 | 92 |
| شهریور | 4,361 | 7,213 | 95 | 90 | 21.85 | 20,617 | 1,060 | 115 |
| مهر | 3,994 | 6,405 | 85 | 79 | 21.18 | 19,823 | 1,068 | 102 |
| آبان | 4,492 | 7,297 | 98 | 92 | 21.76 | 20,371 | 1,068 | 118 |
| آذر | 5,195 | 7,896 | 105 | 97 | 20.29 | 18,682 | 1,086 | 127 |
| دی | 2,644 | 4,193 | 65 | 59 | 24.69 | 22,414 | 1,101 | 79 |
| بهمن | 2,537 | 4,312 | 69 | 59 | 27.2 | 23,078 | 1,179 | 83 |
| اسفند | 4,057 | 6,390 | 98 | 81 | 24.14 | 19,845 | 1,216 | 118 |
| جمع: | 39,404 | 63,443 | 889 | 820 | - | - | - | 1074 |
| منبع: گمرک ایران | ||||||||
در این نامه آمده است: «با توجه به وظایف این دستگاه در خصوص کالاهای وارداتی به استحضار می رساند، حقوق و تکالیف گمرکی در نظر گرفته شده برای یک دستگاه خودروی سواری وارداتی به این شرح است: «ارزش کالا به انضمام کرایه حمل و بیمه بتحت عنوان ارزش CIF کالا/ حقوق ورودی بر اساس ارزش CIS کالا، 90 درصد»، « مالیات بر ارزش افزوده ( براساس مجموع ارزش CIF کالا و حقوق ورودی) محاسبه می شود، 10 درصد»، «هزینه استاندارد، 8 در هزار»، «هزینه شماره گذاری، 10 درصد»، « هزینه چرخه ترکیبی خودروهای بنزینی (برای خودروهای بالای 6 لیتر)، 10 درصد».
که این میزان تکالیف و عوارض از وارد کنندگان خودرو در چارچوب ضوابط و مقررات گمرکی دریافت می شود، علاوه بر مجموع حقوق ورودی و عوارض و هزینه های ذکر شده، حاشیه سود وارد کنندگان نیز به آن اضافه و قیمت تمام شده خودروی مورد نظر احصا می شود.
لازم به ذکر است بر اساس ضوابط ومقررات جاری کشور هرگونه تخلف از قوانین و مقررات در این خصوص از طریق مراجع ذیربط قابل رسیدگی و پیگیری است».
براساس متن این نامه قیمت چند مدل خودروی وارداتی در کشور را محاسبه کنیم به ارقام جالبی در مورد میزان سود وارد کنندگان خودرومی رسیم، سود واردات یک خودروی پورشه پانورامای 420 میلیونی رقمی معادل 40 درصد است، برای یک لکسوس 175 میلیون تومانی معادل 118 درصد و برای یک دستگاه تویوتایاریس هاچ بک که در کشور هند تولید می شود معادل 91 درصد. اگر با احتساب همین قیمتها کف سود واردات خودرو را سرجمع 889 میلیارد تومان خودروی وارداتی طی سال 90 محاسبه کنیم به رقمی معادل 356 میلیارد تومان می رسیم، یعنی کف سود واردات خودرو طی تنها یک سال . البته سود دولت نیز از محل عوارض و حقوقی که بر واردات این خودروها بسته نیز قابل ملاحظه است، 1074 میلیارد تومان درآمد مالیاتی حاصل از واردات 39404 دستگاه خود رو به کشور. سرجمع بازار ایجاد شده از واردات خودرو از مجموع سه رقم مالیات، سود واردکننده و قیمت گمرکی ثبت شده به 2319 میلیارد تومان می رسد. واردات خودروهای لوکس با ارز دولتی انجام گرفته است، ارزی که به طور متوسط در سال 90 بالغ 263 تومان ارزان تر از ارز آزاد بوده است و با این حساب تنها یارانه تخصیص پیدا کرده به واردات خودرو معادل 213
میلیارد تومان بوده است و سرجمع این رقم با 3565 میلیارد تومان سود واردات به رقمی معادل 569 میلیارد تومان می رسد.
| محاسبه سود واردات خودرو بر اساس ارقام رسمی | |||||
| نوع خودرو | قیمت خودرو | درصد سود | |||
| وارداتی (دلار) | وارداتی (میلیون تومان) | قیمت با احتساب عوارض و حقوق گمرکی (میلیون تومان) | قیمت فروش داخلی (میلیون تومان) | ||
| پورشه پانامرا4s سفید 4800cc مدل 2012 | 106,540 | 131 | 300 | 420 | %40 |
| پورشه کاین S مدل 2102 دنده اتوماتیک 8 سیلندر | 96,101 | 118 | 271 | 395 | %46 |
| مرسدس بنزCLS350مدل 2012 | 76,144 | 93 | 215 | 420 | %96 |
| لکسوس RX350 ساخت 2011 مدل 2012 | 31,013 | 35 | 80 | 175 | %118 |
| تویوتا لکسوس is300 مدل 2012 | 26,020 | 32 | 73 | 120 | %64 |
| تویوتا پرادو 4000cc مدل 2012 | 23,464 | 29 | 66 | 128 | %94 |
| هیوندای گرنجورمدل 2012 | 18,710 | 23 | 53 | 112 | %112 |
| تویوتا یاریس هاچ بک 1300ccمدل 2012 | 9,298 | 10 | 24 | 46 | %91 |
| کیاسراتو کوپه 2000cc مدل 2012 | 12,113 | 14 | 31 | 54 | %74 |
| رنولتیتود اتومات 3500ccمدل 2012 | 15,198 | 19 | 43 | 88 | %106 |
| کیا اسپورتیج 2400cc مدل 2012 | 16,095 | 19 | 43 | 78 | %80 |
| منبع: گمرک ایران، سازمان توسعه تجارت *قیمت خودروهای وارداتی مربوط به اسفند ماه سال 90 است | |||||
فارغ از اینکه رانت این واردات میلیاردی چرا اصلا ایجاد شده و یا برنده واقعی این بازار آشفته کیست، یک سئوال باید از سوی مسئولین اقتصادی پاسخ داده شود، چرا باید زمینه ای فارهم شود که سودهایی تا این حد باد آورده در عرصه اقتصاد کشور قابل حصول باشد؟
زمانی که بحث حمایت از تولید ملی را مطرح می کنیم، تنها راه حمایت از تولید کننده این نیست که از بخش تولید مالیات گرفته نشود و یا به تولید یارانه پرداخته شود، راحت ترین راه برای تقویت تولید ایجاد ساختاری است که در دل آن تولید بیشترین سود قابل حصول برای سرمایه را ممکن سازد.
سود 40 درصدی واردات یک دستگاه پورشه انگیزه ای برای ورود سرمایه به فضای تولید باقی نمی گذارد، اگر تصور کنیم هزینه ایجاد هر اشتغال صنعتی در کشور ما 100 میلیون تومان است با واردات هر پورشه در سال 90 امکان ایجاد یک اشتغال صنعتی از بین رفته است و با سرجمع سود حال از واردات بیش از 5690 شغل صنعتی امکان ایجاد شدن را از دست داده اند.
از سوی دیگر سودهای سهل الوصول میلیاردی تنها به معنی از بین رفتن مستقیم اشتغال نیست، این نوع سودها، بازار پولی را هم آشفته می سازد و این امکان را فراهم می کند که نرخ سود تسهیلات رسمی در اقتصاد ایران تا 35 درصد افزایش پیدا کند، البته خودرو تنها یک نمونه از تاثیر منفی دلالی بر اقتصاد کشور است؛ فضایی که متاسفانه با دمیدن در سیاست های غلط بازار پولی تبری بر ریشه تولید می شود.
