انتخاباتی که با وجود هیاهوی معمولش، یک تفاوت اساسی با رویدادهای پیشین داشت و آن هم اینکه فناوری بازوی اصلی کاندیداها برای رسیدن به کرسی ریاست جمهوری بود و حتی گاه شبکه‌های اجتماعی موفق شدند نظر کاربران را درباره کاندیدای مورد نظرشان عوض کنند. هر دو کاندیدای اصلی انتخابات تلاش کردند تا از ظرفیت شبکه های اجتماعی بهره بگیرند ولی در نهایت،این ترامپ بود که موفق شد با استفاده حداکثری از پتانسیل توئیتر به خواسته اش برسد.
تغییر نگاه 20درصد کاربران شبکه اجتماعی
به نوشته ایران ، مرکز تحقیقاتی Pew در گزارشی گفته است که از هر 5 کاربر شبکه‌های اجتماعی از جمله فیس بوک، توئیتر، redditT، اسنپ چت و... نظر یک نفر برای انتخاب رئیس جمهوری امریکا تغییر کرده است و به بیان دیگر 20درصد مردمی که در این نظرسنجی شرکت داشتند، پس از حضور در شبکه‌های اجتماعی فیس بوک یا توئیتر نظر خود را تغییر داده‌اند.البته طبق گزارش این مرکز تحقیقاتی، تغییر نگاه در جامعه دموکرات‌ها بیشتر از جمهوریخواهان بوده و این نسبت، 21 به 18درصد است. 13درصد از این افراد تغییر دیدگاه خود را به نظر کاندیداها درباره خشونت پلیس وتبعیض نژادی مرتبط دانستند، 6درصد هم قوانین اسلحه در امریکا برایشان اولویت داشته است و 2درصد نیز موارد مربوط به قوانین مهاجرت که از زبان کاندیداها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است را دلیل تغییر کاندیدای خود اعلام کردند و برخی نیز به این سؤال هیچ پاسخی ندادند.همچنین طبق مطالعات این مرکز تحقیقاتی، حدود یک چهارم امریکایی‌های بزرگسال گفتند که در 18ماه گذشته برای اخبار انتخابات و دو کاندیدای مطرح دموکرات‌ها و جمهوریخواه‌ها از شبکه‌های اجتماعی بهره گرفته‌اند. در مقابل، تنها 15درصد آنها اطلاعات را از ایمیل یا وب سایت کاندیداها کسب می‌کرده‌اند.
این 3 شبکه اجتماعی پرطرفدار
کمپانی‌های بزرگ و کوچک فناوری در 18 ماه گذشته، در کنار کمک‌های مالی فراوانی که به هر یک از دو کاندیدای مطرح انتخابات ریاست جمهوری داشتند، پلتفرم‌های خود را نیز در اختیار آنها قرار دادند تا این انتخابات، فناورانه‌ترین دوره آن لقب بگیرد. فیس بوک، توئیتر، یوتیوب، اینستاگرام، اسنپ چت، reddit و... هر کدام شبکه‌های اجتماعی مختلفی هستند که در این کارزار عرصه‌ای را در اختیار کاربرانشان قرار دادند طوری که تلاش برای انتخاب رئیس جمهوری امریکا دامنه بحث و تبادل نظر و.. را به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی کشاند. «هیلاری کلینتون» نامزد دموکرات‌ها و تیم همراهش و نیز «دونالد ترامپ» و تیم همراه در کنار هزینه‌های فراوان در فراخوان‌های انتخاباتی از قدرت رسانه‌های مجازی هم بهره گرفتند.
با وجود فعالیت بسیاری از شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌ها، فیس بوک، اسنپ چت و توئیتر در انتخابات امسال تعیین‌کننده بودند به صورتی که بسیاری معتقدند هر یک از این شبکه‌ها تا دقیقه 90 هم دست از تلاش برنداشتند و با جهت دهی کاربران، باعث تغییرعقیده آنان شدند. این 3 اپلیکیشن پرطرفدار امسال در طول مبارزات انتخاباتی و برگزاری فراخوان‌ها و... با مردم همراه بودند و درواقع این شبکه‌ها گوی سبقت را از رسانه‌های خبری ربودند.
توئیتر در خدمت ترامپ
یکی از مهم‌ترین پلتفرم‌های مورد استفاده در انتخابات ریاست جمهوری 2016 امریکا، توئیتر بود.18ماه است که کارزار انتخاباتی امریکا خوراک شبکه اجتماعی توئیتر را فراهم کرده است و شاهد میلیون‌ها توئیت، ریتوئیت(retweet) و نیز بحث درباره کاندیداهای مطرح هر دو حزب بوده‌ایم به صورتی که «بریجت کوین» مدیر سیاست‌های توئیتر دراین باره گفت: در فراخوان‌های انتخاباتی، توئیتر یک ابزار سیاسی قدرتمند بود ولی مهم این است که ترامپ از توئیتر استفاده بهتری کرد و این موضوع را از تعداد فالوورهای این دو رقیب انتخاباتی نیز می‌توان دریافت چرا که ترامپ و کلینتون به ترتیب 13 و 10 میلیون فالوور داشتند. ترامپ از فضای توئیتر برای خبرهای حساس و مورد علاقه کاربران بهره گرفت و حتی معاون اول خود را در این پلتفرم معرفی کرد. توئیتر همچنین ایموجی‌هایی ویژه برای هشتگ‌های مشخص روز انتخابات یعنی #ElectionDay و #dedicatethevote، #pantsuit در دسترس کاربران قرار داد.
به گفته «کوین»، کاربران از آگوست 2015 تاکنون بیش از یک میلیارد توئیت مرتبط با انتخابات در این پلتفرم انجام داده‌اند و به همین دلیل برخی، این دوره زمانی را «انتخابات توئیتر» نامیدند چرا که از رأی دهنده‌ها تا خبرنگاران و کاندیداها در این شبکه کنار هم حضور داشتند. وی افزود: اوج فعالیت کاربران مربوط به مناظرات پرتنش هیلاری کلینتون و ترامپ بود و کاربران برای حمایت از کاندیدای مورد نظر خود توئیت‌هایی را ارسال می‌کردند. همچنین اظهار نظر کاندیداها درباره برنامه‌شان برای مقابله با داعش توئیت‌های زیادی به دنبال داشت.
بعد از نخستین مناظره، ترامپ سهم بیشتری از فضای توئیتر را به خود اختصاص داد و پس از مناظره دوم نیز بیش از همه جمله ترامپ که نسبت به عملکرد اف بی‌آی در زمینه ایمیل‌های لو رفته هیلاری کلینتون اعتراض کرده بود ریتوئیت شد. دیگر توئیت ترامپ، اظهار نظرش درباره وضعیت آب و هوایی بود که بارها ریتوئیت شد. اما برای هیلاری کلینتون دو جمله وی که درباره ترامپ گفته بود بیشترین ری توئیت را داشت.
«گوتیل» یکی از پژوهشگران توئیتر نیز گفت: مردم در طول انتخابات از فیس بوک با 8/1میلیارد کاربر نیز بهره گرفتند ولی توئیتر با وجود کمتر بودن تعداد کاربران موفق ترعمل کرد. در این مدت توئیتر برای پاسخ‌های سریع، عملکرد بهتری داشت و مردم درباره اینکه چه اتفاقی افتاده و در ذهنشان چه می‌گذرد توئیت می‌کردند. وی ادامه داد با اینکه هر دو نامزد از توئیتر بهره گرفتند ولی ترامپ و طرفدارانش در آن حضور بیشتری داشتند و در واقع می‌توان گفت که توئیتر برای ترامپ به قدرتمندترین ابزار تبلیغاتی تبدیل شد. توئیت‌های ترامپ به ارتباط مستقیمی بین وی و حلقه حامیانش تبدیل شد چون طرفدارانش کامنت می‌گذاشتند حرف‌های ترامپ را ریتوئیت می‌کردند و درواقع جنبشی را تشکیل داده بودند. درواقع توئیتر به پلتفرمی تبدیل شد که حامیان ترامپ را گرد هم جمع کرد و اجازه داد تا آنها مواردی که شاید در جمع امکان مطرح کردنش را نداشتند در قالب جملاتی کوتاه بیان کنند.
در کارزار تبلیغات برای انتخابات 50میلیون از توئیت‌های انجام شده از هر دو جناح درباره روابط خارجی بود، 29میلیون توئیت در زمینه تروریسم و 25میلیون هم درباره اقتصاد امریکا، 19میلیون درباره قوانین مربوط به اسلحه و 18میلیون نیز درباره امنیت سایبری بوده است.
عملکرد انتخاباتی در فیس بوک
فیس بوک نیز یکی از شبکه‌های اجتماعی است که در زمینه فعالیت انتخاباتی پیشتاز محسوب می‌شود طوری که «کیتی هرباث» دبیر سیاست‌های جهانی فیس بوک، این شبکه اجتماعی را در این مقطع از تاریخ امریکا یک «شهر جدید» با مردمانی علاقه‌مند به سیاست معرفی می‌کند. فیس بوک در 18ماه گذشته بیش از 5میلیون پست درباره سیاست امریکا گذاشته و خبرهای گوناگونی را در این زمینه به اشتراک گذاشته شده است و از سوی دیگر هریک از کاندیداها تلاش کردند تا از آن بیشترین بهره را ببرند. در فراخوان‌های تبلیغاتی این کاندیداها نیز از فیس بوک بیشترین بهره گرفته شد و به این ترتیب بیشتر تبلیغات تلویزیونی هم راه خود را به فیس بوک باز کردند. ولی باید گفت که باز هم ترامپ بهتر از کلینتون توانست از فیس بوک استفاده کند و طرفداران ویدئوهای ترامپ در فیس بوک 12 میلیون نفر شد درحالی که این رقم در مورد کلینتون تنها به 8 میلیون نفر رسید.
ولی باید گفت اسنپ چت کاملاً از هیلاری کلینتون حمایت کرد و هرچند گفته می‌شود اسنپ چت کاربران جوان را بیشتر به سوی خود جلب کرد ولی جالب است بدانید که دو نفر از مسن‌ترین سناتورها نیز در این کارزار در اسنپ چت حضور داشتند.اسنپ چت حتی یک فیلتر و لنز ویژه برای روز انتخابات تدارک دیده بود که به کاربران امکان می‌داد خود را شبیه هیلاری کنند. با ورود به اسنپ چت، کاربر می‌توانست در عکس موهایش را شبیه کلینتون کند و با لباس سفید و شیک آوازی برای پیروزی کلینتون خوانده می‌شد. البته این موضوع صدای بسیاری را درآورد چون برای ترامپ چنین موقعیتی ترسیم نشده بود.
