اقتصادآنلاین - مریم علیزاده؛ تالار شیشه‌ای اولین روز هفته را با ریزش نسبتا سنگین شاخص کل به پایان رساند. این در حالی بود که اغلب مولفه‌های تاثیرگذار بر روند معاملات و جهت‌گیری قیمت‌ها نشات گرفته از مسایل سیاسی مرتبط با برجام و همچنین افت‌های اخیر قیمت‌های جهانی کامودیتی‌ها بود.
دست های پشت پرده بازار ارمروز
هفته گذشته سهامداران بورس تهران در حالی به تعطیلات پایان هفته رفتند که امیدواری بسیاری نسبت به مذاکرات وین و حصول توافق برای ادامه حیات برجام داشتند. از این روز همچنین شاهد افت نسبی قیمت دلار در بازار آزاد و همچنین عقبگرد ملموس قیمت سکه در بازار نقدی و آتی برای روزهای آخر هفته بودیم.
سکوت وین فضای بورس را سنگین کرد
اما از آنجا خبرهای واصله از وین در حد و اندازه انتظارات فعالان بازار سهام و همچنین سایر بازارهای موازی نبود، ریزش امروز شاخص و منفی شدن قیمت اغلب نمادهای بزرگ و تاثیرگذار دور از انتظار نبود. چراکه چهارشنبه گذشته و با انتشار خبر موافقت بانک EIB برای سرمایه گذاری در ایران کمی از فشار فروش در بازار سهام کاسته شد. دراین طرح آمده بود نمایندگان پارلمان اروپا روز گذشته طرحی را تصویب کردند که به بانک سرمایه گذاری اروپا (EIB) این اجازه را می دهد که با ایران داد و ستد مالی داشته باشد. این طرح با ۵۷۳ رای موافق، ۹۳ رای مخالف و ۱۱ رای ممتنع به تصویب رسید. احزاب دست راستی اروپا مخالف تصویب این طرح بودند. بانک سرمایه‌گذاری اروپا یک بانک غیر انتفاعی است که در لوکزامبورگ واقع شده و بازوی سرمایه گذاری‌های دراز مدت اتحادیه اروپا محسوب می‌شود.
ولی با انتشار اخبار ضد و نقیض از بی‌نتیجه ماندن نشست اخیر سران اروپایی با مسولین کشورمان با دیگر شاهد خودنمایی ریسک های سیستماتیک سیاسی در صحنه معاملات بورس بودیم.
شیپور آغاز جنگ تجاری نواخته شد
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر افزایش فشار فروش به خصوص در گروه کالامحور، شروع رسمی جنگ تجاری آمریکا با کشورهای بزرگ جهان است. طبق آخرین اخبار امروز راشاتودی گزارشی از آغاز این جنگ با اعلام نرخ های تعرفه‌ای از سوی ترامپ داد. از این رو گمرگ آمریکا اخذ تعرفه وارداتی بر ٣۴ میلیارد دلار از کالاهای چینی را از امروز آغاز کرد از سوی دیگر مقامات چینی اعلام کردند که تعرفه‌های متقابل علیه محصولات آمریکا از جمله سویا، غذای دریایی و نفت خام بلافاصله اعمال خواهد شد. دولت پکن، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا را به استفاده از تعرفه‌ها برای "قلدری تجاری" متهم و در بیانیه‌ای اعلام کرد: چین مجبور است در برابر این اتفاقات از منافع ملی کشور و مردمش حمایت کند.
روسیه نیز از روز گذشته در مقابله با تعرفه‌های آمریکا بر فولاد و آلومینیوم صادراتی این کشور، بر اقلامی از کالاهای آمریکایی تعرفه وضع کرده است.«دیمیتری مدودیف» نخست وزیر روسیه بخشنامه اعمال تعرفه‌های جدید بر کالاهای آمریکایی را امضا کرد.
اولین اثر این جنگ تجاری بر اقتصاد آمریکا خود را نمایان کرد. بر اساس اعلام اداره‌ی آمار کار آمریکا در روز گذشته جمعه ۱۵ ، نرخ بیکاری آمریکا به شکل غیرمنتظره‌ای افزایش یافت و از ۳٫۸ درصد به ۴٫۰ درصد رسید. جهش نرخ تورم، روند صعودی نرخ بهره و جنگ تجاری از علل اصلی افزایش نرخ بیکاری آمریکا هستند.
در نهایت با توجه به فشار ناشی از وقوع امروز بهای هر تن مس که چهار هفته پیش به بیشترین حد ۴٫۵ سال اخیر رسیده بود، با بیش از ۱۵ درصد کاهش به ۶۲۲۲ دلار در هر تن رسید که این کمترین قیمت مس در یک سال اخیر است. پیش بینی می‌شود با ادامه تنش‌ها حوزه جنگ تجاری اخیر، سایر کامودیتی‌ها نیز وارد کانال نزولی شده و مدتی را به اصلاح قیمتی بگذرانند.
تاثیر نقش حاکمیتی دولت پُررنگ تر از سایر عوامل است
اما نکته اصلی در بازار سهام، نقش حاکمیتی دولت در نرخ گذاری‌ها است. به نظر کارشناسان با توجه به عقب‌ماندگی قیمت سهام شرکت‌های حاضر در بورس نسبت به جهش بیش از 100 درصدی قیمت در بازارهای موازی، باید منتظر رشد بیشتر قیمت‌ها باشیم. اما نکته اصلی این است که دولت حرف آخر را در قیمت دهی می‌زند. از ین رو به طور دقیق نمی‌توان روند بازار را برای روزهای آینده پیش‌بینی کرد و یکی از دلایلی هم این روزها شاهد محتاط‌تر شدن حقیقی‌ها در خرید و انجام معاملات هستیم همین وجود نگرانی از بابت سیاست‌های دولت در نرخ‌گذاری‌های آتی است.
این موضوع خود را در دادوستدهای گروه پالایشی بیش از سایر گروه‌ها نشان می‌دهد. از انجا که به میانه های تیرماه رسیده‌ایم و هنوز خبری از نرخ کرک اسپرد از سوی پالایش و پخش نیست، ابهام در خصوص سودآوری شرکت‌های پالایشی دوچندان شده است. حال باید دید آیا نرخ پالایش و پخش همچون سال‌های گذشته می‌تواند بر جذابیت قیمت سهام این گروه بی افزاید؟ برای رسیدن به این موضوع باید تا 30 تیرماه که زمان برگزاری مجمع سالانه شرکت پالایش نفت تهران است منتظر بمانیم.
در بازار امروز چه گذشت؟
در مجموع امروز شاخص کل با کاهش 1438 پله ای به ارتفاع 111 هزار واحد بازگشت. شاخص هم‌وزن نیز به پیروی از نماگر اصلی بازار با شیب کمتر و با کاهش 39 واحدی به رقم 18 هزار و 665 واحد رسید. در این بین بیش از یک میلیارد و 171 میلیون ورقه بهادار به ارزش 282 میلیارد تومان در 68 هزار نوبت دادوستد شد که از این میزان 190 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم در بورس اختصاص داشت. همچنین امروز حقیقی‌ها بالغ بر 24 میلیارد تومان سهام سبد خود را به حقوقی‌ها واگذار کردند که بیشترین ارزش تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی در نماد «وبصادر» و به میزان 3.8 میلیارد تومان انجام شد. از سوی دیگر اما بیشترین تحرک حقوقی‌ها در نماد «فولاد» و به میزان 6.8 میلیارد تومان دیده شد.
ترین های بورسی
در بین نمادهای تاثیرگذار گروه فلزی و شیمیایی سکانداران بیشترین افت بودند جایی که معاملات منفی نمادهای «فارس»، «فولاد»، «تاپیکو» هرکدام به ترتیب 285، 264 و 153 واحد شاخص را عقب کشیدند. اما در بین نمادهای مثبت «وبصادر»، «اخابر» و «همراه» تا حدی از افت بیشتر شاخص جلوگیری کردند.
کوتاه از فرابورس
آیفکس نیز روز سختی را پشت سر گذاشت و با افت بیش از 8 واحدی به ارتفاع یک هزار و 124 واحد بازگشت. در این بازار نیز 508 میلیون ورقه بهادار به ارزش 293 میلیارد تومان دادوستد شد که از این میزان 80 میلیارد تومان به معاملات خرد سهام و حق تقدم در این بازار اختصاص داشت.
در بین نمادهای تاثیرگذار بر شاخص فرابورس «زاگرس»، «میدکو» و «ذوب» مجموعا 11 واحد آیفکس را عقب کشیدند اما معاملات مثبت «مارون» و «وگردش» تا حدی از ریزش بیشتر شاخص فرابورس جلوگیری کردند.
از مهمان تازه وارد فرابورسی چه خبر؟
همچنین امروز بیش از 208 هزار سهم از شرکت پتروشیمی غدیر به میزان 37.1 میلیارد تومان دادوستد شد که موجب افزایش قیمت پنج درصدی سهم و رسیدن به عدد 1785 ریال شد. گفتنی است در آخر نیز با صف خرید 83 میلیونی به کار خود برای اولین روز پایان داد. به نظر می‌رسد باتوجه به روند عرضه این سهم از سوی حقوقی، شاهد تدوام افزایش قیمت «شغدیر» در روزهای آتی باشیم
