تاریخچه شرکت
به منظور توانمندسازی شرکت برای رقابت در بازارهای جهانی و همچنین با توجه به وجود منابع غنی گاز در منطقه پارس جنوبی و موقعیت استراتژیک منطقه، زمینی به مساحت 30 هکتار در منطقه ویژه انرژی پارس جنوبی، تملیک و مجتمع تولیدی این شرکت در بندر عسلویه احداث گردید.فاز اول از سال 1380 آغاز و با ظرفیت سالیانه یک میلیون و ششصد و پنجاه هزار تن متانول گرید AA در سال 1385 پایان یافت. با خاتمه عملیات اجرایی فاز دوم در سال 1388، شرکت پتروشیمی زاگرس با ظرفیت تولید سالانه سه میلیون و سیصد هزار تن در زمره پنج شرکت بزرگ تولید کننده این محصول در دنیا قرار گرفت.
ترکیب سهامداران:
مفروضات مربوط به برآورد سود آوری شرکت در سال 1395 :
نکته : نرخ فروش متانول تولید شده بر اساس نرخهای جهانی میباشدکه با توجه به افت قیمت جهانی متانول در سالهای اخیر شاهد کاهش سود آوری شرکت پتروشیمی زاگرس شده است .
عمده متانول تولیدی شرکت (بیش از 97 درصد ) به خارج از کشور صادر میشود لذا تغییرات نرخ ارز نیز تاثیر بسزایی در سود آوری شرکت خواهد داشت .
طبق اعلام شرکت در گزارش سه ماهه میانگین نرخ فروش متانول در سال 1394 معادل 211 دلار بر تن بوده است که در سه ماهه ابتدایی سال 1395 این رقم تا 223 دلار بر هر تن افزایش داشته است .
بهای تمام شده کالای فروش رفته :
مواد مستقیم (نرخ گاز خوراک ) :مهمترین هزینه تشکیل دهنده بهای تمام شده مواد مستقیم میباشد که عمدتا همان گاز خوراک میباشد . درسال 1393 نرخ خوراک مجتمع های پتروشیمی بر اساس 13 سنت مصوب گردید که با توجه به نرخ ارز مرجع در آن زمان که 26500 ریال بود نرخ نهایی خوراک به ازای هر متر مکعب معادل 3445 ریال نهایی شد. در سال 1394 با توجه به بالاتر رفتن نرخ ارز تا محدوده 28500 ریال نرخ خوراک کاهش پیدا کرد بگونه ای که نهایتا همان مبلغ ریالی 3445 ریال مجددا تعیین گردید .
اما در ابتدای سال 1395 دولت با ابلاغ مصوبه ای نرخ خوراک شرکتهای پتروشیمی را تابعی از نرخ جهانی نمود که بصورت فرمول زیر میباشد :
(قیمت گاز طبیعی در بازار تعیین شده * 0,5)+ (معدل وزنی قیمت داخلی،صادراتی و وارداتی * 0.5) =قیمت گاز طبیعی
منظور از معدل وزنی قیمت داخلی، صادراتی و وارداتی، حاصلضرب کل گاز فروخته شده منهای مقدار گاز وارداتی در متوسط قیمت فروش سایر مصارف داخلی (خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حمل ونقل و صنعت بدون احتساب فروش به پتروشیمی‌ها به عنوان خوراک) به علاوه کل درآمد حاصل از صادرات گاز و نیز کل پرداختی برای واردات گاز، تقسیم بر مقدار گاز فروخته شده برای سایر مصارف داخلی (خانگی، تجاری، دولتی، عمومی، حمل ونقل و صنعت غیرخوراک پتروشیمی‌ها) بهعلاوه مقدار صادرات گاز است (برابر با فرمول زیر). این معدل در هر نیمه سال شمسی بر مبنای عملکرد نیمه گذشته سال محاسبه و ملاک عمل قرار خواهد گرفت.
منظور از قیمت گاز طبیعی در بازار تعیین شده عبارت است از متوسط قیمت گاز در هر ماه درها بهای تعیین شده به عنوان نشانگر قیمتهای عمده فروشی گاز طبیعی در مناطق رقیب در توسعه صنعت پتروشیمی ایران، شامل هنری هاب آمریکا، هاب آلبرتا کانادا و هابهایNBPانگلیس وFFT هلند.
برای حفظ رقابت پذیری صنایع پتروشیمی متوسط قیمت گاز طبیعی خوراک این صنایع در هیچ حالتی از نود درصد قیمتی که براساس بند بمادهیک ( قیمت گاز طبیعی در بازار ) این ابلاغیه محاسبه میشود، بیشتر نخواهد شد.
مبنای تسعیر نرخ ارز در هر ماه متوسط نرخ تسعیر ارز رسمی بانک مرکزی خواهد بود.
معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت مکلف است با رعایت این ابلاغیه، هرماهه قیمت گاز طبیعی سبک و شیرین تحویلی از شبکه سراسری گاز کشور به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی را به صورت ریالی محاسبه و جهت اجرا به شرکتهای تابعه ذیربط ابلاغ کند.
جدول مقایسه نرخ گاز درایالات متحده آمریکا و نرخهای خوراک اعلام شده توسط معاونت برنامه ریزی وزارت نفت از ابتدای سال :
*ماهای شمس دقیقا منطبق یر ماهای میلادی نمیباشد و در واقع نرخ خوراک فروردین بر اساس میانگین نرخ مارچ و آپریل محاسبه شده است ولی جهت درک بهتر موضوع بصورت فوق نمایش داده شده است .
*فرمول نرخ خوراک بگونه ای تعیین شده است که در شش ماهه ابتدایی سال 1395 نرخ خوراک به مراتب کمتر از نرخ خوراک در سال 1394 شده است . البته ارز تک نرخی نیز باعث افزایش نرخ خوراک خواهد شد که پیش بینی میشود این افزایش نرخ محدوده 10 الی 15 درصد باشد.
* به عقیده نگارنده این گزارش تعیین فرمول نرخ خوراک بشرح فوق نشان از عزم دولت برای تک نرخی کردن ارز تا پایان سالجاری دارد و ارز تک نرخی وضعیت شرکتهای پتروشیمی از جمله پتروشیمی زاگرس را بدتر از سال گذشته نخواهد کرد بلکه بنظر میرسد با تعیین نرخ خوراک مطابق فرمول فوق وضعیت سود آوری این شرکتها بهتر نیز خواهد شد .
* با توجه به اینکه نرخ خوراک مجتمع های پتروشیمی تا حدودی تابع نرخ های جهانی شده است لذا میتوان گفت که ریسک ذاتی موجود در این صنعت نیز تاحدودی کاهش یافته است .
با توجه به مراتب فوق برآورد بهای تمام شده در سال 1395 به صورت ذیل میباشد :
هزینه های عمومی اداری و فروش :
باتوجه به اینکه حمل نقل متانول شرایط خاصی داشته و در کانتینرهای و کشتیهای مخصوص از طریق دریا به مقاصد صادراتی حمل میشوند و از طرفی هزینه حمل متانول به عهده فروشندگان بوده لذا بعنوان یکی از اقلام مهم هزینه ای میباشد که میتواند تاثیر بسزای بر سود آوری شرکتهای متانول ساز از جمله پتروشیمی زاگرس داشته باشد .
هرچه مقاصد صادراتی محصولات نزدیک تر باشد هزینه حمل کمتری به شرکتها تحمیل خواهد شد و از طرفی مقدار فروش صادراتی بیشتر محصولات هزینه بیشتری را به شرکت تحمیل خواهد نمود . طبق محاسبات انجام شده هزینه حمل دریایی در سال گذشته معادل 48 دلار به ازای هر تن بوده است که در سال 1395 معادل 50 دلار برآورد شده است .
با توجه به مفروضات فوق صورت سود و زیان برآوردی شرکت برای سال 1395 بشرح ذیل خواهد بود :
بررسی حساسیت سود آوری :
همانطور که در جدول ذیل مشاهده میشود تغییرات سود آوری شرکت پتروشیمی زاگرس نسبت به سایر شرکتهای متانول ساز بر هر یک از عوامل موثر بر سود بالاتر میباشد.
از جدول بالا اینگونه استنباط میشود که در شرایطی که پارامترهای سود آور بصورت کلی به نفع یک گروه از شرکتها و یا یک صنعت خاص در حال تغییر باشد بیشترین رشد متعلق به شرکتهایی است که نزدیک تر به نقطه سربسر تولید حرکت میکنند که در گروه بالا بیشترین رشد برای شرکت پتروشیمی زاگرس میباشد .
جمع بندی و نتیجه گیری :
شرکت پتروشیمی زاگرس جزو شرکتهایی میباشد که حساسیت بالایی نسبت به پارامترهای موثر بر سود آوریدارد و همانطور که در جدول تحلیل حساسیت نمایش داده شد نسبت به سایر شرکتهای این گروه اصطلاحا اهرم بیشتری دارد .
از جمله عواملی که باعث رشد سود آوری این شرکت در سال 1395 میباشد افزایش مقداری فروش میباشد . همانطور که در گزارش 3 ماهه شرکت منعکس شده است دستیابی به مقدار فروش بودجه شده و حتی بیشتر از آن نیز قابل دسترسی میباشد .
افزایش نسبی قیمت متانول درسال 1395 طبق اعلام خود شرکت از 211 دلار در سال 1394 به 223 دلار در سال 1395 میتواند تاثیرات بسیار خوبی بر سود آوری شرکت داشته باشد .
همچنین نحوه محاسبه نرخ خوراک در سال 1395 تاثیر زیادی بر سود آوری آن داشته است همانطور که در مشروح گزارش و نحوه تعیین نرخ خوراک عنوان شد ارز تک نرخی میتواند باعث افزایش بهای تمام شده شود ولی از آنجا که قیمت خوراک بصورت ماهیانه اعلام میشود و مبنی نرخ تسعیر ارز نیز همان ماه میباشد لذا تاخیر دولت در تک نرخی کردن ارز مبادله ای میتواند به سود بیشتر این شرکتها منجر شود . که تا تاریخ تهیه این گزارش و با گذشت بیش از شش ماه از دوره مالی هنوز ارز تک نرخی نشده است !
به عقیده نگارنده این گزارش شرایط کلی صنعت مانند قیمت نفت و به تبع آن قیمت جهانی متانول ، شرایط مربوط به مقدار فروش محصولات به سایر کشورها مانند بهبود روابط بین المللی و نقل و انتقالات پولی و همچنین نحوه محاسبه نرخ خوراک برای این شرکتها در سال 1395 بگونه ای میباشد که شرایط را بنفع این گروه از شرکتها رقم خواهد زد . لذا خرید سهام شرکت پتروشیمی زاگرس با نگاه میان مدت بعنوان یک سرمایه گذاری کم ریسک در محدوده قیمتهای فعلی ( 9500 ریال ) به سرمایه گذاران محترم توصیه میشود .
*کارشناس تحلیل بازار سرمایه
