به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایبنا، یورومانی در گزارش خود آورده است: بلافاصله بعد از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به تهران رفتیم تا واکنش گروهی که احتمالا بیشتری از همه تحت تأثیر این اتفاق قرار می گیرند یعنی جامعه بانکی ایران را مورد ارزیابی قرار دهیم.
بر اساس این گزارش یکی از بانکداران برجسته ایران در اینباره با کنایه گفت: راستش را بخواهید اطلاعی از سیاست های آمریکا ندارم. اما چیزی که تا کنون فهمیده ام این است که حرف دموکرات ها با عمل آنها یکی نیست و از پشت خنجر می زنند. در حالی که جمهوری خواهان دو راه را بیشتر در پیش نمی گیرند: جنگ یا تجارت.
وی افزود: جیمی کارتر، بیل کلینتون، باراک اوباما: همگی افراد پیچیده ای با راه حل های پیچیده ای بودند. آنهاه هرگز مسائل را حل نکردند. با جمهوری خواهان حداقل تکلیفمان مشخص است. انتخاب ترامپ تأثیر چشمگیری بر بانک های ایران دارد چراکه او وعده داده است توافق هسته ای را که منجر به لغو تحریم های ایران و به تبع آن معاملات بانکی می شود، لغو کند.
این توافق موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بین ایران و اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل یعنی آمریکا، چین، روسیه، فرانسه، انگلیس و همچنین آلمان و اتحادیه اروپا امضا شده و به تصویب سازمان ملل رسیده است.
برجام به دلیل پایان دادن به یک دهه اختلاف بر سر برنامه هسته ای ایران، موجب امیدواری بانک های ایران شده و آنها بعد از سال ها دوری از مبادلات بین المللی بالاخره توانستند با شبکه مالی جهان ارتباط برقرار کنند. درآمد بانک ها نیز با از سرگیری روابط تجاری بین ایران و دیگر کشورهای جهان افزایش یافت.
یورومانی در ادامه گزارش خود، مشاهدات خود از تهران را بلافاصله بعد از انتخابات آمریکا اینگونه توصیف کرده است: همه جا مردم در مورد ترامپ حرف می زدند اما همزمان به کار روزانه خود می پرداختند و کسی در خیابان ها برای اعتراض به اهانت های مکرر او به ایران جمع نشده بود. ترافیک تهران همچنان سنگین بود و دود غلیظی سراسر آسمان شهر را پوشانده بود که فقط بارش نخست برف پاییزی توانست آن را پاک کند. بانک ها هر روز صبح پُر از مردم می شد و دلالان بازار سیاه در خیابان ها مشغول خرید و فروش ارزهای خارجی بودند.
با توجه به نگرانی بانکداران تهران از انتخاب ترامپ، علی اشرف افخمی مدیر عامل بانک صنعت و معدن یکی از افرادی است که یورومانی به سراغ وی رفته است. وی در این گفتگو با اشاره به پیشرفت های بانک صنعت و معدن از زمان اجرایی شدن برجام، از سیاست های داخلی آمریکا به عنوان تهدیدی برای سیستم بانکی ایران یاد کرد و گفت: برخی از موانع سیاسی هنوز وجود دارند. باید منتظر باشیم و ببینیم چه اتفاقاتی در سیاست های جدید آمریکا روی می دهد.
وی در خصوص روابط آینده ایران با آمریکا نیز گفت: بهتر است با هم همکاری کنیم؛ ما باید همکاری بهتر با یکدیگر را یاد بگیریم. در این زمینه به دستاوردهای زیادی رسیده ایم اما هنوز جای کار دارد. اکثر بانکداران معتقدند که درکی از مواضع واقعی ترامپ ندارند.
یکی از بانکداران بزرگترین بانک های خصوصی ایران در اینباره گفت: به دقت پیگیر انتخابات آمریکا بودم چون به شغل ما مربوط است. فهمیدیم که ترامپ بسیار غیر قابل پیش بینی است. گاهی فکر می کنید خوب است گاهی هم نه، معلوم نیست چه اتفاقی می افتد.
بانکدار دیگری گفت: ما اکنون به طور کلی متوجه رویکرد جمهوری خواهان شده ایم اما رویکرد جدید ترامپ را نمی دانیم. یکی دیگر از بانکداران ایران با اشاره به بلاتکلیفی بانک های ایران در این خصوص گفت: سیاست قدرتمندترین جهان بر تمام دنیا تأثیر می گذارد.
برخی از بانکداران معتقدند که اگرچه روابط ایران با آمریکا در زمان اوباما کاملا مطلوب نبود اما ممکن است با ریاست جمهوری ترامپ به طور کلی از بین برود. برخی از از این فراتر رفته و ترامپ را با محمود احمدی نژاد مقایسه می کنند. یکی از بانکداران در اینباره گفت: ما چند سال پیش تجربه خوبی از کسی داشتیم که همانند ترامپ بود که بر اساس این گزارش، در این صورت آینده خوبی در انتظار بانک های ایران نخواهد بود.
قبل از انتخابات آمریکا و بر اساس سخنرانی های نامزدها، بسیاری از ایرانی ها تصور می کردند که با روی کار آمدن کلینتون روابط ایران و آمریکا در همین سطح باقی خواهد ماند اما در صورت پیروزی ترامپ به سرعت کاهش می یابد، اما ولی اله سیف رییس بانک مرکزی ایران گفته که راهی به عقب وجود ندارد. آنها نمی توانند شرایط را به قبل از برجام برگردانند.
یکی از بانکداران ایران اشاره کرده سیاست های آمریکا از اهمیت زیادی برای اقتصاد ایران برخوردار است به طوری که در جریان انتخابات بازار بورس ایران بر اساس خبرهای مثبت و منفی از ترامپ تغییر می کرد. بورس بعد از اینکه اف بی آی اعلام کرد مدارکی علیه ایمیل های هیلاری کیلنتون پیدا نکرده است، رشد کرد و بعد از انتخاب ترامپ سقوط کرد.
ریچارد نفیو از کارشناسان ارشد تحریم ها در تیم مذاکره کننده آمریکا در برجام ساعاتی بعد از اعلام پیروزی ترامپ در این باره به واشنگتن پست گفت: به نظرم این پایان توافق است.
رودی گیولیانی شهردار سابق نیویورک و یکی از اعضای احتمالی تیم ترامپ هم اعلام کرده است که ترامپ در نخستین روز حضورش در کاخ سفید احتمالا این توافق را پاره خواهد کرد.
در مراحل پایانی انتخابات آمریکا بسیاری از بانکداران تهران اثرات پیروزی ترامپ را احساس کردند به طوریکه تجار خارجی به دلیل نگرانی از پیروزی ترامپ برای امضای توافق های جدید با ایران دست نگه داشتند.
تعدادی از وکلای شرکت های اروپایی نیز در خصوص رابطه با ایران اعلام کردند که به آنها دستور داده شده است قبل از انتخابات دست از فعالیت بردارند.
مارکوس کربر مدیر عامل فدراسیون صنایع آلمان هم در ماه مارس به مجله پلیتیکو گفته بود بیشتر شرکت ها قبل از ورود به ایران منتظر مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا هستند.
وی گفته بود: هر تاجر عاقلی در آلمان و یا هرجای اروپا می داند که بدون توجه به اتفاقات آمریکا نباید برای ورود به بازار ایران عجله کند.
اما اکنون با وجود پایان انتخابات آمریکا و پیروزی ترامپ، بانکداران ایرانی سعی می کنند خوشبینی خود را حفظ کنند به طوریکه تمامی افرادی که یورو مانی با آنها مصاحبه کرده است اعلام کرده اند همچنان مشغول گسترش روابط بین الملی خود هستند و این رویکرد را مثمر ثمر می دانند.
یکی از افرادی که معتقد است انتخاب ترامپ نمی تواند به فایناس ایران آسیب برساند ولی اله سیف رییس بانک مرکزی ایران است.
وی در مصاحبه ای با یورو مانی هشدار داده است که ترامپ باید به تعهدات آمریکا در برجام پایبند باشد.
وی گفت: به اعتقاد من آمریکا چاره ای جز پیروزی و انجام تعهدات خود ندارد. برجام توافق بین فقط ایران و آمریکا نبود. بلکه یک قرارداد چند جانبه بود که به تصویب سازمان ملل هم رسیده است. بنابراین ترامپ به تنهایی نمی تواند آن را لغو کند. هیچ راهی به عقب وجود ندارد.
وی تأکید کرد: قبل از برجام تحریم های بین المللی از سوی تمامی کشورهای دنیا از جمله اعضای سازمان ملل علیه ایران وجود داشت اما خوشبختانه اکنون دیگر این تحریم ها وجود ندارند و آمریکا نمی تواند شرایط را به قبل از برجام برگرد اند.
اگرچه تمامی بانکدارانی که با یورو مانی صحبت کرده اند معتقدند ترامپ متحدان جدیدی در عرصه جهانی برای لغو توافق هسته ای پیدا خواهد کرد اما سیف با ابراز امیدواری در خصوص اینکهه ترامپ آنچه در مبارازات انتخاباتی خود گفته است را با خود به کاخ سفید نخواهد برد، گفت: تجربه نشان داده است که برخی از شعارهایی که در جریان مبارزات انتخاباتی داده می شوند معمولا در عمل تغییر می کنند.
اما سیف در پاسخ به این پرسش که در صورت لغو توافق از سوی ترامپ، آیا ایران به تعهدات خود پایبند باقی خواهد ماند، گفت: این امر به وزارت امور خارجه مربوط می شود.
یورو مانی در ادامه این گزارش به توافقنامه های بانک های ایران با اروپا، خاورمیانه و آسیا از زمان لغو تحریم ها و همچنین گشایش شعب برخی از بانک های خارجی در ایران پرداخته است اما خاطر نشان کرد که این روابط و افتتاح شعب جدید در خارج از ایران تنها راه ارتباطی بانک های ایران با جامعه مالی بین الملل نیست. راه دیگری که در مقابل بانک های ایران قرار دارد بازار بورس است.
با توجه به از سر گیری روابط بین المللی بانکهای ایران، شرکت ها اکنون مسیر بسیار راحت تری را برای دستیابی به بازار تقریبا دست نخورده ۸۰ میلیون نفری ایران دارند.
بانکداران ایران که امیدوارند روزهای مبادلات از طریق کانال های مخفی که بسیار خطرناک و گران بود به پایان رسیده باشد، از ژانویه تا کنون تراکنش هایی به ارزش میلیاردها دلار انجام داده اند. از این جمله می توان به پرداخت ۶,۶ میلیارد طلب ایران از هند توسط یک بانک ایرنی - آلمانی در هامبورگ نام برد.
ایران به لطف برجام اکنون جای عربستان را هم به عنوان بزرگترین صادر کننده نفت به هند را گرفته است. اگرچه لغو تحریم ها بعد از سقوط قیمت نفت انجام شده است اما درآمدهای نفتی ایران از ۱۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۵ به ۲۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۶ رسیده است. اما این فقط بخش نفت نیست که از آغاز دوباره روابط بانکی ایران سود می برد.
افخمی گفت: بانک صنعت و معدن توانسته است سرمایه گذاری های بیشتری را در بخش هایی مثل حمل و نقل و تولید انجام دهد. قبل از اجرای برجام، بانک صنعت و معدن سالانه می توانست کمتر از ۷۰۰ میلیون یورو در بخش های مختلف سرمایه گذاری کند اما از زمان لغو تحریم ها این میزان به ۵ میلیارد یورو در پروژه های مختلفی مثل کارخانه فولاد و خط آهن تهران به اصفهان رسیده است.
وی افزود: چالش ها همچنان باقی مانده اند اما شرایط بسیار بهتر از دوران تحریم شده است. نمی توانیم شرایط دشوار آن روزها را با امروز مقایسه کنیم.
تحریم به دلیل اینکه صادرات نفت ایران را دشوارتر کرده بود، موجب شد اقتصاد این کشور تنوع بیشتری پیدا کند و در نتیجه ایران با وجو اینکه هنوز هم صنعت نفت بزرگی دارد اما توانسته است علاوه بر فعالیت در صنعت ساخت شناور، بخش خدمات و پزشکی خود را نیز فعال کند. همین امر موجب جذب سرمایه گذارهای جاری خواهد شد که می خواهند در اقتصاد رو به رشد ایران مشارکت کنند. بانک جهانی نیز به همین دلیل رشد اقتصادی ایران تا سال ۲۰۲۰ را بیش از ۵,۲ درصد و بیشتر از کشورهایی مثل مصر، عربستان و ترکیه تخمین زده است.
در گزارش یورومانی با اشاره به قراردادهایی که از زمان لغو تحریم ها با شرکت های بزرگ اروپایی به خصوص آلمان امضا شده است و هیأت های اقتصادی که از اتحادیه اروپا، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، روسیه و چین به ایران سفر کرده اند نوشت، این سفرها همیشه هم نتایج محسوسی در بر ندارند.
یکی از بانکداران ایران گفت، از این همه سفر تجار خارجی به ایران که موجب افزایش امید به بهبود روابط شده اما تعهدی به انجام آنها وجود ندارد، خسته شده است.
اما این سفرها به هر حال نتایجی را در بر داشته است. به گفته نوربرت نویزر کارمند دپارتمان تجارت خارجشی وزارت اقتصاد ایالت هسن، سفر هیأت اقتصادی این ایالت موجب ابراز تمایل بانک های ایران برای افتتاح شعبه در فرانکفورت شد.
افزایش مهمانان هتل آزادی پارسیان تهران که برای اقامت تجار خارجی ساخته شده است اما در دوران تحریم بسیار خلوت بود، گویای بهبود اوضاع است. در زمان تحریم ها فقط مهمانان از روسیه، چین و هند در این هتل اقامت می کردند.
در زمینه روابط با آلمان که ایران پیش از تحریم ها یکی از بزرگترین شرکای تجاری آن به شمار می رفت، درست یک هفته بعد از اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، حدود ۱۰۰ نفر از بانکداران و مقامات دولتی ایران و آلمان در ضیافت شامی در سر کنسولگری ایران در فرانکفورت شرکت کردند.
این ضیافت در جریان برگزاری کنفرانسی در خصوص از سر گیری روابط بانکی بین دو کشور برگزار شد که از مدت ها قبل از انتخابات آمریکا برنامه ریزی شده بود.
اما پیروزی ترامپ هم نتوانست جو این ضیافت را خراب کند. علی مجیدی سفیر ایران در آلمان در سخنرانی کوتاهی که در این مهمانی داشت بدون اشاره به انتخابات آمریکا در خصوص چشم انداز روشن روابط دو کشور ایران و آلمان سخن گفت.
وی گفت: این آغاز همکاری های آینده است.
وی قبل از این ضیافت در پاسخ به سوالی در مورد تداوم حمایت آلمان از برجام حتی بعد از انتخاب ترامپ به یورو مانی گفته بود: تردیدی در این باره ندارم.
ظاهرا دیگر مهمانان هم با او هم نظر بودند و بیشتر ایرانی ها و آلمانی های حاضر نگرانی در مورد لغو برجام را بی اساس دانسته و حتی عده ای انتخاب ترامپ را به دلیل اینکه وی ذاتا یک تاجر است، به نفع ایران دانستند.
با وجود این توافق هسته ای آسیب پذیرتر از آن چیزی است که بانکداران و تجار فکر می کنند و افزایش نگرانی ها موجب کاهش قراردادها می شود.
یک بانکدار ایرانی در این باره گفت: لغو برجام غیر ممکن است اما اظهارات منفی در مورد آن همه چیز را خراب خواهد کرد.
اگرچه هنوز رویکرد ترامپ در قبال ایران مشخص نیست اما تناقض هایی که او در گذشته داشته ممکن است منجر به رویه متفاوت او نسبت به ایران در کاخ سفید شود. حتی شاید به روابط تجاری دو کشور اصرار کند چراکه ایجاد این روابط فقط به نفع اقتصاد ایران نخواهد بود. از سوی ایجاد اشتغال می کند که یکی از اصلی ترین وعده های ترامپ در مبارزات انتخاباتی بود.
یورومانی با اشاره به اینکه گفته می شود دفتر اوباما قصد دارد قبل از ترک وی، مجوز های بیشتری را برای تجارت آمریکا با ایران صادر کند، نوشت: متحدان آمریکا نیز تلاش می کنند ترامپ را از تلاش برای مذکرات مجدد و یا لغو برجام منصرف کنند.
با وجود تمامی این احتمالا، بانکداران ایران سعی می کنند خوش بینی خود را حفظ کنند. آنها به یورومانی گفتند که به تلاش برای ایجاد روابط بین المللی و رشد تجارت خود زیر چتر برجام ادامه خواهند داد. ولی آنها این را هم می دانند که به دلیل بلاتکلیفی این روزهای آمریکا باید صبور باشند.
ترامپ در روز ۲۱ نوامبر ویدئویی را در مورد برنامه های خود در ۱۰۰ روز نخست ریاست جمهوری اش منتشر کرد اما در این برنامه هیچ اشاره ای به توافق هسته ای با ایران نکرده است.
یورومانی در خاتمه این گزارش تأکید کرده است: بنابراین حداقل فعلا خطری برجام را تهدید نمی کند.
