به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، درحالی که خوشبینی‌ها به رویکرد جدید ایران ایجاد شده بود اما حالا با تمدید تحریم‌های ایسا(ISA) بسیاری نگران رویکرد تجاری ایران پس از برجام هستند. در این بین قائم مقام سازمان توسعه تجارت نیز مدعی شده که در طول 12سال تحریم، صادرات ایران از 10.5میلیارد دلار در سال 83 به 35میلیارد دلار رسید؛ بنابراین باید با نقض برجام رویکرد تجاری کشور را تغییر داد و سیاست‌گذاری جدیدی برای تجارت خارجی اتخاذ کرد.
این در شرایطی است که رییس سازمان توسعه تجارت همچنان بر این باور است که باید با انعقاد موافقتنامه‌های تجارت ترجیحی و آزاد با کشورهای هدف (48کشور) اهداف تجاری خود را پیگیری کرد.
البته رویکرد تجارت ترجیحی و آزاد را چندان نمی‌توان به برجام ارتباط داد چراکه در این موافقتنامه‌ها منافع دو یا چند کشور خاص در ارتباط است که نمی‌تواند همه آن را به تحریم‌ها گره زد. بنابراین ایران به دنبال بهبود روابط تجاری با همسایگان است. در این زمینه مجتبی خسروتاج فوری‌ترین اقدام برای حل برخی مشکلات برون‌مرزی در انجام مبادلات تجاری با کشورهای هدف را انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد می‌داند که باید روابط بانکی با کشورهای همسایه را اصلاح و پیگیری کنیم و به دنبال کاهش هزینه‌ها باشیم.
در همین رابطه وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران نیز در دیدار با آشوت مانوکیان؛ وزیر زیرساخت انرژی و منابع طبیعی ارمنستان از مشارکت و تمایل ایران برای امضای موافقتنامه تجارت ترجیحی با اتحادیه اوراسیا خبر داد و گفت: با توجه به عضویت ارمنستان در این اتحادیه انتظار داریم تا از حمایت این کشور برای انعقاد این توافقنامه بهره ببریم.
در مقابل، وزیر زیرساخت انرژی و منابع طبیعی ارمنستان نیز از حمایت ویژه و کامل این کشور برای انعقاد توافقنامه تجارت ترجیحی و عضویت ایران در اتحادیه اوراسیا خبر داد. بنابراین به اعتقاد مسوولان کشور در صورت نقض برجام نیز ایران توسعه اقتصادی و تجاری را در دستور کار خود قرار می‌دهد؛ هر چند اگر تحقق این امر کمی سخت باشد.
راهکارهای برون رفت از مشکلات صادرات
در همین حال؛ مجتبی خسروتاج، رییس سازمان توسعه تجارت کشور در آیین تجلیل از صادرکنندگان نمونه استان اصفهان ضمن تاکید بر هدف‌گذاری ایران برای امضای موافقتنامه تجارت ترجیحی با کشورهای مختلف به ویژه کشورهای همسایه، مشکلات صادرات و راهکارهای برون‌رفت از آن را شامل هزینه‌های بانکی، هزینه‌های لجستیک و بندری، آزاد نبودن بنگاه اقتصادی در فعالیت‌های خود، بهره نبردن از ظرفیت بنگاه‌های اقتصادی و ظرفیت‌سازی برای دیگر بنگاه‌ها و مشکلات در خارج از مرزها دسته‌بندی کرد. خسروتاج همچنین اضافه کرد که رقبای ایران در عرصه تجارت جهانی، هزینه‌های کم و تسهیلات بانکی فراوانی دارند که این موضوع به نقطه ضعفی برای کشور در رقابت در بازار جهانی تبدیل شده است. وی گفت: هزینه‌های لجستیک تاثیر زیادی در قیمت تمام شده محصولات صادراتی دارد و در قدرت رقابت کالا در بازارهای بین‌المللی تاثیرگذار است. خسروتاج عنوان کرد: هزینه‌های حمل و نقل در کشور بسیار بالاست و از آنجا که بیشتر حمل و نقل‌ها به صورت زمینی صورت می‌گیرد، این مشکل ریشه در درست استفاده نکردن از کامیون‌ها و مالکیت آنهاست که از بالا رفتن بهره‌وری جلوگیری کرده همچنین به بالا رفتن قیمت تمام شده کالای صادراتی نیز دامن می‌زند.
توسعه شرکت‌های مدیریت صادرات (EMC)
قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: اگر دولت این امکان را ندارد که از بنگاه‌های اقتصادی حمایت کند حداقل آنها را در فعالیت‌های اقتصادی و مبادلات تجاریشان آزاد بگذارد. وی تصریح کرد: باید برای بنگاه‌های اقتصادی ظرفیت‌سازی کرد تا بتوانند در سطح بین‌الملل فعالیت کنند. خسروتاج افزود: یکی از مهم‌ترین راهکارهای تقویت بنگاه‌ها در تجارت بین‌الملل، تاسیس و توسعه شرکت‌های مدیریت صادرات(EMC) است.
وی همچنین تصریح کرد: کل بودجه پیش‌بینی شده در سال 95 برای سازمان توسعه تجارت برای کمک به هیات‌های اعزامی، پشتیبانی مالی بنگاه‌ها، انجام زیرساخت‌ها و سایر امور 400میلیارد تومان بود که تاکنون این رقم محقق نشده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان توسعه تجارت گفت: 50 درصد هزینه نمایشگاهی صادرکنندگانی که برای توسعه صادرات و بازاریابی در نمایشگاه‌های تخصصی- صادراتی کشورهای هدف(تعیین شده از سوی سازمان توسعه تجارت) شرکت می‌کنند، پرداخت می‌شود. خسروتاج افزود: صادرکنندگانی که به صورت هدفمند در نمایشگاه‌های کشورهایی که از نظر بازارسنجی مورد ارزیابی قرار گرفته و زمینه توسعه صادرات کالاهای ایرانی در آنها وجود دارد، شرکت کنند از سوی سازمان توسعه تجارت حمایت و پشتیبانی مالی خواهند شد و یارانه صادراتی دریافت می‌کنند. وی با اشاره به اینکه 48کشور به عنوان بازارهای هدف صادراتی از سوی سازمان توسعه تجارت مشخص و اسامی آنها در پایگاه اطلاع‌رسانی این سازمان اعلام شده است، افزود: در این پایگاه اطلاع‌رسانی، ظرفیت هر یک از کشورها برای صادرات کالاهای ایرانی، ارزیابی و مشخص شده است.
هوشیاری در تعامل و تجارت با دنیا
از سوی دیگر، محمدرضا مودودی؛ قائم‌مقام سازمان توسعه تجارت کشور در رابطه با آینده تجارت ایران در صورت نقض برجام توسط امریکا گفت: امیدواریم دولت جدید امریکا معقول و خردمندانه در رابطه با برجام تصمیم‌گیری کند و تحت تاثیر هیجانات؛ یک معاهده رسمی بین‌المللی را نقض نکند. قائم‌مقام سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه این موضوع آزمون بزرگی برای کشورهای عضو شورای 1+5 است، گفت: اگر امریکا بدون توجه به سایر کشورهای عضو برجام را نقض کند، توهین بزرگی به جامعه بین‌الملل است. وی تصریح کرد: نقض یک‌جانبه برجام از سوی امریکا نشان می‌دهد که نظرات کشورهای عضو 1+5 هیچ تاثیری نداشته است. مودودی بیان کرد: به هر حال اگر قرار باشد که به خانه اول برگردیم و برجام نقض شود باید بدانیم که دیگر در تعاملات بعدی نمی‌توان به این کشورها اعتماد کرد. قائم‌مقام سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه نقض برجام یک اشتباه استراتژیک برای امریکا خواهد بود، بیان کرد: ما باید در تعامل با دنیا هوشیار باشیم و کشورهای دنیا بدانند که در سال‌های تحریم همیشه روی پای خودمان ایستاده‌ایم. مودودی با تاکید بر اینکه ایران دارای مزیت‌هایی است که دنیا نمی‌تواند از آن چشم‌پوشی کند، افزود: صادرات در سال 94 به 42.5میلیارد دلار افزایش یافت. وی با بیان اینکه برای توسعه اقتصادی نیازمند تعاملات بانکی و بهره‌برداری از تکنولوژی روز دنیا هستیم، گفت: بنابراین در صورت نقض برجام و ادامه تحریم‌ها باید رویکردمان را تغییر دهیم و سیاست‌گذاری جدید داشته باشیم
