بیش از ۴۰ کشور و سازمان بین‌المللی از جمله چین، اندونزی، آمریکای جنوبی و ... علاقه خود را برای حضور در توافق تجارت آزاد این اتحادیه اعلام کرده‌اند. باتوجه به اهمیتی که کشورهای عضو اتحادیه در تجارت خارجی کشور ما دارند، این امر می‌تواند یک دستاورد درخشان برای اقتصاد کشور تلقی شود. پیشتر نیز مسعود کرباسیان، وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران درمورد اهمیت و ضرورت پیوستن به این اتحادیه گفته بود که پیوستن به اتحادیه اقتصادی اورآسیا از این جهت برای ایران اهمیت دارد که می‌توانیم حداقل در پنج کشور عضو و چند کشور ناظر پایگاه‌های اقتصادی ایجاد کنیم.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان، محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران می‌گوید: «حذف بازارهای واسطه ای، کاهش تعرفه‌ها و افزایش رقابت‌پذیری صادرکنندگان ما نسبت به رقبایشان در این منطقه، با پیوستن به منطقه آزاد تجاری اتحادیه اقتصادی اورآسیا حل می‌شود.»
اخیرا ایران به منطقه آزاد تجاری اتحادیه اقتصادی اورآسیا پیوسته است. تاکنون روابط تجاری ما با کشورهای عضو این اتحادیه در چه وضعیتی قرار داشته و این عضویت چقدر باعث ایجاد تحول در روابط تجاری ما با این کشورها خواهد شد؟
باتوجه به اهمیت کشورهای اورآسیا در تجارت خارجی ما، موضوع تعرفه یکی از موانع افزایش صادرات ما به این کشورها بود، چراکه به‌دلیل توافق نامه ای که بین کشورهای عضو این اتحادیه منعقد شده بود، کشورهای خارج از این حوزه امکان صادرات با تعرفه برابر را نداشتند و باید تعرفه بیشتری را پرداخت می کردند، ضمن اینکه چون ما عضو سازمان تجارت جهانی هم نیستیم و درمقابل برخی از این کشورها یا اغلب آنها از منافع عضویت در این سازمان استفاده می کردند، عملا امکان رقابت برای صادرکنندگان بسیار محدود شده بود. افزون بر این، در برخی از موارد، ما برای دستیابی به بازار این کشورها مجبور بودیم کالاهای خودمان را به بازارهای واسطه ای مثل ارمنستان صادر و در آنجا کالاهایمان را بسته بندی کنیم و سپس به این کشورها ارسال کنیم تا تعرفه بالا را پرداخت نکنیم. بنابراین در یک جمع‌بندی باید بگویم که حذف بازارهای واسطه ای، کاهش تعرفه‌ها و رقابت‌پذیری صادرکنندگان ما نسبت به رقبایشان در این منطقه، با پیوستن به منطقه آزاد تجاری اتحادیه اقتصادی اورآسیا حل می‌شود که امتیاز خوبی برای اقتصاد کشور ما و به‌ویژه صادرکنندگان تلقی می‌شود.
عضویت ایران در منطقه آزاد تجاری اتحادیه اقتصادی اورآسیا تسهیل‌کننده روابط در چه بخش هایی خواهد بود؟
تمام این توافقات می‌تواند روابط بانکی، حوزه حمل‌و‌نقل و استفاده از شرایط موجود در کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اورآسیا را تسهیل کند و به‌نوعی منافع مشترک کشورها را تامین می کند.
هفته گذشته تهران و مسکو که یکی از کشورهای مهم عضو اتحادیه اورآسیا است، توافق نفت در برابر کالا را که در سال ۲۰۱۷ با هدف حذف دلار از تبادلات دو جانبه تصویب شده بود را توسعه دادند. باتوجه به اظهاراتی که اخیرا درمورد استفاده از یورو جای دلار می شنویم، اینگونه توافقات تا چه اندازه می‌تواند به تحقق این هدف کمک کند؟
اینکه یورو جایگزین دلار شود در هر معامله ای که مبنایش دلاری باشد، هزینه تبدیل آن بر عهده ما خواهد بود و تا حدودی می‌توان گفت که هزینه تجارت را برای ما گران می کند، ولی خیلی از معاملات براساس یورو هست یا روبل خواهد بود که این تاثیر زیادی بر این موضوع نخواهد داشت، فقط تاثیرش را می‌تواند در معاملاتی که براساس بورس جهانی با کارنسی و واحد پولی دلار انجام می‌شود، بگذارد و هزینه تجارت ما را افزایش بدهد.
در مجموع، چشم انداز تجارت خارجی ایران را برای سال جدید چطور ارزیابی می‌کنید؟ چه پارامترهایی بیشترین تاثیر را بر تجارت ما دارند؟
در رابطه با چشم انداز سال 97 باید اذعان کنم، باتوجه به اتفاقاتی که در حوزه نرخ ارز طی دو‌ماهه پایان سال گذشته و سال جدید رخ داد و نوسانات غیرقابل پیش‌بینی و غیرمنطقی که صورت گرفته، عملا تجارت کشور ما مختل شده و این امر تاثیر خودش را بر فرصت تصمیم گیری فعالان اقتصادی در تجارت کالایی اعم از خرید و فروش نیز گذاشته است و متاسفانه باعث شده نه فروشنده تمایل به فروش کالا و نه خریدار قدرت خرید داشته باشد. بنابراین، باتوجه به شرایط کنونی، پیش‌بینی سال 97 دشوار است و فعلا برای قضاوت زود است. باید منتظر ماند تا شرایط ماندگاری خودش را حفظ کند و باثبات تر شود تا بتوان پیش‌بینی درستی کرد. به‌نظر می رسد الان نمی‌توان به تحقق نقشه راهی برای تجارت خارجی امیدوار بود، چراکه وقتی یکی از متغیرهای اقتصادی به هم می‌ریزد، کل معاملات از هم می‌پاشد. به هر حال، نرخ تسهیلات و نرخ ارز دو فاکتور مهم قیمت تمام شده محصولات هستند، ضمن اینکه نقشه راه کشور همان برنامه ششم توسعه است که با مساله ارز تمام فاکتورهای پیش‌بینی شده در این برنامه تحت تاثیر قرار می‌گیرد؛ ممکن است رشدی را در بخش صادرات شاهد باشیم و احتمال دارد در واردات یا سرمایه‌گذاری خارجی این رشد دیده نشود. اگر نرخ ارز رو به پایین حرکت کند و کاهش یابد، قطعا صادرات هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
