در این میان شاید تحلیل و بررسی «داگلاس نورث» اقتصاددان برجسته و نولیست اقتصاد و همکاران وی در پروژه بزرگی که درباره توسعه بدون خشونت با حمایت بانک جهانی در 60 کشور در حال توسعه انجام شده است، توجه ویژه و خاصی را می‌طلبد. چارچوب نظری «نورث» آن است که در جوامع در حال توسعه (به تعبیر ایشان جوامع با دسترسی محدود) «خشونت» به عنوان مانع عمده توسعه از طریق دخل و تصرف نظام سیاسی و ائتلاف گروه‌های مسلط در منافع اقتصادی برای خلق «رانت» مهار می‌شود. طبق این تحلیل تلاش برای «مولد» ساختن این «رانت»ها و نه «حذف» آنها می‌تواند سبب جلوگیری از خشونت و بی‌ثباتی و مانع از دورتر شدن از هدف توسعه و دموکراسی شود.
در این چارچوب مفهومی «انتخابات» اگرچه «به میزان قابل توجهی با مفهومی که دموکراسی در نظام دسترسی باز (پیشرفته و توسعه‌یافته) دارد متفاوت است... اما می‌تواند در خدمت اهداف مفیدی قرار گیرد. در واقع به اعتقاد نورث و گروهی از نظریه‌پردازان دیگر که وی به آنان استناد می‌کند انتخابات در کشورهای در حال توسعه حتی اگر تماما بیان‌کننده اراده مردم نباشد و دولت را پاسخگو نسازد در مجموع می‌تواند «به عنوان تشریفات سیاسی ثبات‌آور، مفید واقع شود» و از طریق ابزاری ناهمگون، به ثبات یک نظام دسترسی محدود یاری رساند.
وی برای اثبات ادعای فوق به تجارب تاریخی انتخابات 1990 در شیلی و 1987 در کره جنوبی، 1994 در موزامبیک، 1977 در هند و 1991 در زامبیا اشاره می‌کند که حداقل وضعیت موازنه قدرت میان گروه‌های رقیب حاضر در صحنه را منعکس ساخته و امکان تحول مثبت و صلح‌آمیز توسعه را در این کشورها فراهم آورده است. آنچه اهمیت حضور و مشارکت در انتخابات در کشورمان را به مراتب حیاتی‌تر از موارد تاریخی فوق می‌سازد، مباحث سرزمینی و خطرهای بس بزرگی است که تمامیت ارضی و حاکمیت ملی‌مان را تهدید می‌کند.
قرار گرفتن کشورمان در بحران‌خیز‌ترین منطقه جهان و اوج‌گیری این منازعات منطقه‌یی و جهانی و حاکمیت زور و اسلحه، گفتار حذف و کشتار به عنوان گفتمان غالب در منطقه، اهمیت «انتخابات» و «صندوق رای» را به عنوان کانون و محل حل اختلافات و منازعات گروه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی دوچندان می‌سازد. انجام این حرکت ملی در روزهایی که رییس‌جمهور امریکا برای فروش 100 میلیارد دلار اسلحه به عنوان بخشی از معامله تسلیحاتی (300 میلیارد دلار) به عربستان به منطقه سفر کرده و «ایران‌هراسی» را بهانه این خرید و فروش عظیم و قدرت‌گیری ماشین جنگ و کشتار در منطقه قرار داده است، بسیار تاثیرگذار و بر هم زننده بسیاری از نقشه‌های شوم است. مردم ایران باید به جهان نشان دهند که با وجود تمام اختلافات و تفاوت‌ها، این ملت در یک موضوع با هم همنظر و مشترکند و آن این است که اختلافات‌شان را از طریق «صندوق رای» حل و فصل می‌کند و نه با زور و خشونت و نفی و حذف دیگری.
بی‌شک ثبات فراهم آمده از پس این رفتار و شعور ملی، توانمندی حاکمیت ملی و جلب و جذب سرمایه‌های مادی و فکری و توسعه کشور و سربرآوردن ملتی قدرتمند و صلح‌طلب را به ارمغان می‌آورد.
*تحلیلگر اقتصادی
