در یکی از معروف‌ترین کتابفروشی‌ها، میز کوچکی قرار داده شده و روی تمام کتاب‌های آن، عناوین کتاب‌های عامه پسند با موضوع موفقیت به چشم می‌خورد؛ «چگونه در زندگی برنده شوید؟ 101 راه موفقیت، چرا می‌خواهیم شما ثروتمند باشید؟» روی تمام آنها، تصویر میلیاردر موبور امریکایی نشسته که به قول حسن روحانی «تازه کار عرصه سیاست» است. دونالد ترامپ که اقدامات اقتصادی و تفکرات اقتصادی او از آن سر دنیا، در زندگی روزمره ایرانی‌ها نیز بی تأثیر نبوده است، روزی نیست که تیتر یک بزرگ‌ترین رسانه‌های جهان را به خود اختصاص ندهد. روز گذشته از نیویورک تایمز و سی‌ان‌ان امریکایی گرفته تا اکونومیست و بلومبرگ، ترامپ و بخصوص تبعات اقتصادی اقداماتش مورد توجه قرار گرفته بود. اقداماتی که تقریباً تمام اقتصاددان‌های جهان و اقتصادهای بزرگ را به نگرانی انداخته است.
سیاست‌های ترامپ با امریکا و جهان چه می‌کند؟
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، «اقدامات سریع ترامپ علیه مهاجران و دیوار کشیدن در مرزهای امریکا با مکزیک، احتمالاً طی 48 ساعت گذشته سرمایه‌گذاران را ترسانده است. اما منع صدور ویزا برای چند کشور مسلمان، تمام مسأله نیست. شاخص‌های بورسی و دلار امریکا نیز احتمالاً قربانی این سیاست‌ها هستند.» فوربز گزارش خود را از تبعات اقتصادی اقدامات ترامپ با تیتر «خداحافظ داوجونز 20.000» چنین شروع کرده است. داوجونز، یکی از شاخص‌های اصلی بورس امریکا در حوزه صنعت است. این شاخص در 25ژوئن برای نخستین بار به رقم 20 هزار رسیده بود که رقم مثبتی محسوب می‌شود، اما طی روزهای گذشته، در دامنه سقوط گرفتار شده و طی دو سه روز، حدود 300 واحد برابر با 1.4 درصد فروریخته است.
نعیم آسلم، تحلیلگر ارشد بازار در انگلستان به «سی‌ان‌ان مانی» می‌گوید:«سؤالات و ابهامات زیادی برای اقدامات دونالد ترامپ در حوزه قراردادهای تجاری، مهاجرت، سیاست حمایتی و توسعه‌ای در حوزه روابط خارجی وجود دارد. خوشبینی نسبت به زیرساخت‌ها و هزینه‌های مالی، به بهبود وضعیت بازارها بعد از انتخابات انجامیده بود اما حالا تاجران برای امکان وقوع جنگ تجاری، بسیار نگران هستند.» همچنین خبرگزاری رویترز نتایج نظرسنجی‌ای را منتشر کرده است که نشان می‌دهد سیاست‌های حمایتی ترامپ، خطر بزرگی برای اقتصاد امریکا به شمار می‌رود. این نظرسنجی با مشارکت بیش از 100 نفر از کارشناسان اقتصادی و نخبگان بازار و بانک‌های مالی انجام شده است و بیش از دوسوم افراد شرکت‌کننده در آن، یعنی 70درصد، معتقدند که سیاست‌های حمایتی ترامپ بزرگ‌ترین تهدید برای بزرگ‌ترین اقتصاد جهانی به شمار می‌رود و باعث کندی در توسعه امریکا از 3.5 درصد به 2.2 درصد می‌شود.
سیاست‌های اقتصادی ترامپ برای ایران چه تأثیری دارد؟
ایران، از زمان کارزارهای انتخاباتی امریکا و داغ بودن بازار مناظرات، یکی از اصلی‌ترین بحث‌های نامزدهای ریاست جمهوری بود. خبرسازترین نقل‌قول ترامپ، پاره کردن برجام بود. او پرداخت 150 میلیارد دلار به ایران را باخت بزرگ امریکا در نتیجه مذاکرات می‌دانست و گفته بود: «مشکل این است که من دیر رئیس جمهوری خواهم شد و ایران پول را قبلاً گرفته است و حتی با برهم خوردن توافقنامه، ایران پولی را پس نخواهد داد.»
او به محض روی کار آمدن نیز، اقدام هایش را علیه ایران شروع کرد. بررسی‌های نیویورک تایمز نشان می‌دهد میانگین سطح سواد ایرانی‌های حاضر در امریکا، از خود امریکایی‌ها بیشتر است. حتی میانگین درآمد ایرانی‌ها نیز در این کشور، از میانگین درآمد مردم بومی آنجا بالاتر است.
عده‌ای از روی کارآمدن ترامپ برای ایران نگرانند و عده‌ای نیز اقدام های عجیب چهل و پنجمین رئیس جمهوری امریکا را به نفع ایران می‌دانند. بهمن عشقی، دبیرکل اتاق تهران، در دسته دوم جای می‌گیرد. او به روزنامه ایران می‌گوید:«اگر نسبت به رفتارهای ترامپ احساسی رفتار نکنیم و مبنای تصمیم‌گیری‌مان را عقلانیت بگذاریم، هیچ رئیس جمهوری به اندازه ترامپ نمی‌تواند به ما کمک کند.»
عشقی چنین استدلال می‌کند: «خروج امریکا از پیما‌ن های TTP و WTO موجبات انزوای اقتصادی این کشور را فراهم می‌کند و باعث می‌شود اتحادیه اروپا به آن پشت کند. اگر اتحادیه اروپا به امریکا پشت کند، روی آن به سمت ما خواهد بود. ترامپ مشغول ایجاد شیاری در شرق و غرب اقیانوس اطلس است، که ممکن است تا سال‌ها پر نشود.»
دبیرکل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران در خصوص تبعات اقتصادی لغو ویزای ایرانیان نیز می‌گوید:«اعداد بزرگی از میزان سرمایه ایرانی‌ها در امریکا تخمین زده می‌شود. رفتار ترامپ، برای ایرانی‌های ثروتمند در امریکا دلهره ایجاد کرده است. رفتارهای او احترام به سرمایه ایرانی را مخدوش می‌کند، سرمایه‌ای که صدها میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. ایرانیان به امید ثبات به امریکا رفته و سرمایه‌شان را به آنجا برده‌اند، حالا که دیگر امیدی برای ثبات در این کشور وجود ندارد، می‌توانیم به آنها بگوییم برگردید به کشور خودتان و سرمایه‌شان را به همین جا بیاورند.»
باید عقلانی رفتار کنیم
آمار گمرک نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، روابط تجاری ایران و امریکا در حد چمدانی بوده است. عشقی در این باره نیز می‌گوید:«ما مناسبات اقتصادی چندانی با امریکا نداریم. اگر هم بخواهیم بوئینگ بخریم، ضرورتی ندارد ما امریکا برویم. می‌تواند این ملاقات با مسئولان بوئینگ در کشور دیگری صورت بگیرد. بنابراین اگر ما نسبت به رفتارهای غیرمنطقی ترامپ مطابق با شأن جامعه ایرانی و سنجیده رفتار کنیم، حتماً می‌توانیم به جامعه جهانی مظلومیت ایران را نشان دهیم و اوضاع را به نفع خودمان برگردانیم.»
دبیرکل اتاق تهران، اقدام هایی را که ایران باید انجام دهد، چنین توضیح می‌دهد:«اقتصاد، به دنبال سیاستگذاری خارجی است. ما در این حوزه باید عقلانی رفتار کنیم. امریکایی‌ها احساسی رفتار می‌کنند و شاید علاقه‌مندند ما را محکوم کنند. آنها با این اقدام ها، به اعتبار سیاسی خودشان لطمه می‌زنند، نه به ما. ترامپ نخستین رئیس جمهوری امریکاست که ظرف 8 روز، 50 درصد از محبوبیتش را از دست داده است. بنابراین ما باید در سیاست خارجی‌مان مبتنی بر عقلانیت رفتار کنیم و حواس‌مان باشد که مهم‌ترین موضوع، حفظ اصالت برجام است. امریکایی‌ها می‌خواهند از این دستاورد صرف نظر کنیم، اما ما نباید وارد این بازی شویم. باید با عقلانیت تعهداتمان را انجام دهیم و مطمئن باشیم که اقدام های امریکا، خروج آن از توافق‌های تجاری و مقابله با اتحادیه اروپا، کاملاً به نفع ما خواهد بود.»
