اقتصاد آنلاین- لیلی شهیر؛ این روزها با وجود تلاطمات بازار ارز، توجه سرمایه‌گذاران بیشتر به سمت داراییهای امنی چون طلا و سکه جلب شده است. در این میان بازار آتی سکه یکی از بازارهای مورد توجه است که روند صعودی آن به دنبال افزایش قیمت سکه نقدی چشمگیر است. اما باید در نظر داشت در فضای کنونی با تحویل سررسیدها مانند گذشته، سررسید جدیدی دراین بازار جایگزین و ایجاد نمی‌شود. به طوریکه در حال حاضر، تنها چهار سررسید در تابلوی بازار آتی سکه وجود دارد که دورترین آن هم قرارداد آتی دی ماه است. در چنین شرایطی شائبه بستن بازار آتی سکه هم وجود دارد. اتفاقی که در صورت انجام آن معاملات سکه را به سمت بازار غیررسمی سوق می‌دهد.
یحیی حیدریان کارشناس بازار آتی در خصوص کاهش تعداد سررسیدها و به دنبال آن پررنگ شدن این شائبه تصریح کرد: به نظر میرسد بورس کالا برای کنترل این بازار و رسیدن به شرایط بهتر در بازار سکه سررسید جدیدی به قراردادهای موجود اضافه نکند. البته قصد بستن این بازار را هم ندارد. حال باید دید با نزدیک شدن به سررسید تیر ماه و بسته شدن این قرارداد، آیا سررسید جدیدی به این بازار ورود می‌کند یا خیر.
پروژه محدودسازی در جهت کنترل بازار
او در ادامه به ابزارهای کنترلی بورس کالا در بازار آتی اشاره کرد و گفت: بورس کالا با ابزارهایی که در دست دارد، مانند محدود کردن قراردادهای باز برای خریداران، افزایش وجه تضمین (که این اواخر فرمولی نیز برای آن در نظر گرفته شده است) و نیز کاهش ساعت معاملاتی به کنترل این بازار پرداخته است. به طور مثال در گذشته تعداد قراردادهای باز خرید 1000 قرارداد بود که اکنون به یک دهم یعنی 100 قرارداد رسیده است.
حیدریان معتقد است؛ این راهکارها البته مسکنی برای مهار موقت التهابات موجود در این بازار هستند اما این بازار نیاز به راهکارهای اساسی‌تری دارد. باید در نظر داشت که بازار آتی ابزاری برای کنترل دولت بر بازار سکه نقدی هم هست. در حال حاضر با خروج نقدینگی از بانک‌ها و ورود آن به بازار سرمایه و بازار های موازی مانند طلا به ایجاد حباب سکه طلا دامن زده است.
مدیر معاملات آتی کارگزاری مبین سرمایه، توضیح داد: هیجان سیاسی حول توافق برجام به عنوان مهمترین دستاورد دولت در چهار سال ریاست جمهوری آقای روحانی نیز پس از روی کارآمدن آقای ترامپ به خطر افتاده است توافقی که در سایه سیاست‌های شدید انقباض پولی و نرخ بهره بالای بانکی برای کنترل نرخ تورم و با پررنگ کردن خوش بینی‌ها نسبت گشایش‌های توافق برجام و وورود سرمایه‌گذاری خارجی شکل گرفت؛ اما پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای و خروج برخی از شرکت‌های خارجی موجب از دست رفتن کورسوی امید شده و چشم‌انداز آینده اقتصادی و کسب وکار را در هاله‌ای از ابهام فرو بروده است. در این میان رشد افسار گسیخته نقدینگی بدون پشتوانه اقتصادی نیز گریبانگیر اقتصاد ایران شده است و بیشتر از برهم خوردن توافق برجام بردوش دولت سنگینی می‌کند.
حیدریان افزود: به نظر میرسد دولت درصدد ایجاد سرعتگیرهایی برای کاستن از شتاب افزایشی قیمت‌هاست. استفاده بدون کارشناسی از ابزارهایی نظیر دلار 4200 تومانی و پیش فروش سکه سبب ایجاد رانت و خالی کردن خزانه بانک مرکزی به قیمت‌های ارزان و افزایش اشتهای خرید نیز شده است.
بازار اوراق گواهی سکه طلا
او در خصوص خرید و فروش گواهی‌های پیش فروش سکه در آینده نزدیک توضیح داد: انتشار این اوراق به موزات تحویل سکه «فیزیکی» انجام می‌شود ولی بانک مرکزی با ارائه مشوق‌های زمانی مایل است خریداران، گزینه اوراق گواهی را برای خرید انتخاب کنند. این بازار برای کنترل بازار سکه ایجاد شده است.
کارشناس کارگزاری مبین سرمایه، عملکرد این بازار را تقریبا مشابه بازار آتی سکه دانست و گفت: بازار پیش خرید سکه هم با بازار آتی سکه رقابت دارد؛ به این شکل که سکه‌های پیش خرید شده را میتوان به شکل اوراق در بورس فروخت. این بازار مانند بازار آتی است اما تفاوت‌هایی هم دارد. از تفاوت‌های موجود میتوان به نداشتن اهرم در بازار گواهی و نقدی نبودن بستر آن اشاره کرد. گفتنی است؛ در بازار گواهی پیش فروش سکه در نهایت و پس از انقضای مهلت آن، خریداران میتوانند سکه‌های خود را تحویل بگیرند.
او در ادامه افزود: باید توجه داشت که دولت، فروشنده این اوراق نیست. در واقع کسانی که سکه‌های پیش فروش شده را خریداری کرده‌اند میتوانند آن در این بازار معامله کنند.
فروکش رشد کاذب با افزایش تورم
به اعتقاد حیدریان؛ اکنون نقدینگی زیادی وارد اقتصاد کشور شده و از طرف دیگر برای توافقات جدید سیاسی نرمشی هم در خصوص برجام وجود ندارد. در چنین شرایطی افزایش تورم طبیعی است. این در حالیست که رشد اقتصادی واقعی وجود ندارد و این رشد کاذب تنها با افزایش تورم از بین خواهد رفت. دراین میان عملکرد دولت رشد تدریجی و نامحسوس تورم برای ایجاد آسیب کمتر است.
این کارشناس بازار سرمایه در پایان گفت: در چنین شرایطی رشد شاخص بورس سهام ناشی از رونق تورمی و افزایش نرخ دلار است و برای جذب نقدینگی به سمت تولید و ایجاد اشتغال نیاز به ایجاد محیط امن اقتصادی و سیاسی و قابل پیشبینی برای ورود سرمایه‌گذار خارجی است که این موضوع در دست اقدامات سیاسی و اقتصادی دولت و کاهش تنش‌های بین‌المللی است، زیرا ذات سرمایه بسیار ترسو است و در این مواقع به سرعت وارد داراییهای امن از جمله طلا و ارز می‌شود درحال حاضر سرمایه‌گذاران چشم به اخبار از تغییر مواضع سیاسی از سوی قدرت‌های جهانی آمریکا و سران داخلی درباره آینده توافق برجام چشم دوخته‌اند.
