به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، در حالی بازوی پژوهشی وابسته به مجلس چنین پیش‌بینی کرده که بازار مواد معدنی سرتاسر جهان با رکود دست و پنجه نرم می‌کند و تقاضایی برای محصولات معدنی همانند گذشته در بازارهای جهانی مشاهده نمی‌شود. مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش آورده است که بیش از 90 درصد درآمد فروش شرکت ملی مس ایران از محل تولید کاتد، کنسانتره مس، کنسانتره مولیبدن، مفتول، بیلت و اسلب است. همچین این شرکت در سال 1393 بیش از 193 هزار و 600 تن مس و 5 هزار و 300 تن مولیبدن تولید کرده است. در این گزارش همچنین اطلاعاتی از معادن اصلی شرکت ملی مس آورده شده که از این قرار است. در معدن سرچشمه رفسنجان که تمامی اقدامات استخراج، خردایش و لیچینگ انجام می‌شود، 6 هزار و 417 نفر کار می‌کنند. عمر این معدن که 25 سال است 734 میلیون تن ذخیره با عیار 0.67 درصد دارد که با منابع 1600 میلیون تن مس با عیار 0.57 درصد تخمین زده شده است. معدن دیگر این شرکت، میدوک شهر بابک کرمان است که همانند معدن سرچشمه تمامی اقدامات معدنکاری تا لیچینگ کانی‌های اکسیدی در آن انجام می‌شود و 618 نفر نیروی انسانی دارد. این معدن با عمر 28 سال، 185 میلیون تن ذخیره دارد.
همچنین معدن سونگون ورزقان فرآیند تولید کنسانتره مس و مولیبدن را انجام می‌دهد که سه هزار و 439 نفر را به کار گرفته است. این معدن 25 سال عمر دارد و 335 میلیون تن با عیار 0.61 درصد ذخیره دارد. معدن دیگر وابسته به شرکت ملی مس، دره‌زار سیرجان است که فرآیند خردایش، آسیاب و فلوتاسیون در آن انجام می‌شود که 278 نفر را مشغول به کار کرده است. معدن دره‌زار 20 سال از باقی عمرش مانده و 219 میلیون تن با عیار 0.38 درصد ذخیره دارد. معدن دیگر، معدن آیجو است که در 60 کیلومتری شهر بابک واقع شده و فقط فرآیند باطله‌برداری در آن انجام می‌شود و 92 نفر نیروی کار دارد. این معدن 13 سال عمر دارد و 12.7 میلیون تن با عیار 0.45 درصد ذخیره دارد. معدن چاه‌فیروز نیز 206 نفر را به کار گرفته و فقط باطله‌برداری در آن انجام می‌شود. این معدن مس 17 سال عمر خواهد کرد و 113 میلیون تن با عیار 0.43 درصد ذخیره دارد. در این گزارش آمده است که برای ارزش‌گذاری شرکت ملی مس ایران لازم است قیمت جهانی در سال‌های اخیر بررسی و پیش‌بینی دقیقی از این محصول در سال‌های آینده برآورد شود. بازار جهانی مس عمدتا تحت تاثیر عرضه و تقاضا در سال‌های پیش‌رو است. به این معنا که تولیدکنندگان اصلی مس جهان تا حدودی بر قیمت نهایی فروش تاثیر مثبت خواهند داشت. بر این اساس، شرکت ملی مس ایران بیش از ده هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در بخش‌های توسعه‌ای دارد که امیدوار است با به ثمر رسیده این طرح تولید خود را تا بیش از 600 هزار تن مس خالص افزایش دهد. این در حالی است که در این سال‌ها به دلیل تحریم‌های سنگین این امر محقق نشده است.
این گزارش افزوده است، هزینه‌های مربوط به بهای تمام شده کالای تولیدی شرکت شامل هزینه‌های مستقیم (استخراج و پالایش و خرید قراضه)، هزینه‌های دستمزدها و هزینه‌های سربار متاثر از تولید و طرح‌های توسعه شرکت هستند. با توجه به طرح‌های توسعه‌ای شرکت، پیش‌بینی می‌شود که با وارد مدار شدن طرح‌های توسعه‌ای تا پایان سال 1397، تولیدات و درآمد ناشی از فروش مس به بیش از 3 برابر افزایش یابد. برآورد قیمت بهای تمام شده، فروش و درآمدهای شرکت نیز با توجه به نرخ بلندمدت قیمت مس جهانی و قیمت دلار در بازار کشور قابل پیش‌بینی است. هزینه سربار عمده‌ترین بخش هزینه تمام شده این شرکت است که با توجه به تغییرات آتی پیش‌بینی می‌شود. با این حال نیز در ارزش‌گذاری نهایی ذخایر فعلی شرکت ملی مس 25 و جریان نقدی با نرخ رشد 3 درصد برای سال‌های 1389 تا 1418 پیش‌بینی شده است. همچنین با توجه به محاسبات صورت گرفته مطابق مدل‌های ارزش‌گذاری توضیح داده شده در بخش‌های قبل، ازرش فعلی شرکت صنایع مس ایران با محاسبه نرخ تنزیل 20 درصد تا سال 1418 و با در نظر گرفتن و کم کردن بدهی‌ها و اقلیت‌ها و اضافه کردن نقدها مبلغ 33 هزار میلیارد و 97 میلیون تومان محاسبه شده است. حال باید ارزش بازاری مس در زمان واگذاری و ارزش فعلی شرکت در بورس اوراق بهادار مقایسه شده و نحوه برخورد با شرکت از زمان واگذاری مورد ارزیابی قرار گیرد تا بتوان در مورد نحوه واگذاری شرکت در سال واگذاری اظهار نظر کرد. در جمع‌بندی این گزارش پیشنهاد شده است با توجه به مبانی نظری ارائه شده در این گزارش و بررسی یک مورد واگذاری از اجرای قانون اصل چهل و چهارم قانون اساسی برای پژوهش‌های بعدی شرکت‌های در حال واگذاری معدنی و صنایع معدنی با روش‌های علمی مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرند تا اصل شفافیت لازم در قیمت‌گذاری معادن بزرگ به وجود آید.
