وجود نقاط تاریک از ابتدای صدور پروانه ساختمانی تا پایان کار از جمله ابهاماتی است که همواره مدیران شهری را در معرض انتقاد قرار داده است. با آنکه مدیران شهرداری اعمال نظارت بهنگام اعضای شورای شهر بر روند صدور مجوزها را به نوعی دخالت در کار اجرایی تلقی می‌کنند اما اعضای پارلمان محلی پایتخت شفاف‌سازی رویه‌ها را گام نخست برای بسته شدن روزنه‌های فساد عنوان می‌کنند. هم‌چنین کارشناسان معتقدند به دلیل "اندرکنش" بودن کلیه ساختمان‌ها با یکدیگر، شهروندان باید به از روند دریافت تا ساخت کلیه پلاک‌ها آگاهی داشته باشند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، بعد از آنکه رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران بر شفاف‌شدن و هوشمندسازی رویه‌های مدیریت شهری پایتخت تاکید کرد، کارشناسان بیان کردند آگاهی عمومی از وضعیت ساخت و ساز، نقطه‌ای کلیدی در برخورداری از شهری قابل سکونت محسوب می‌شود.
محرمانه‌بودن اطلاعات سیستمی یکی از روزنه‌های اصلی ایجاد فساد در شهرداری عنوان می‌شود که محمد سالاری به آن اشاره کرده است. این عضو شورای شهر معتقد است: اگرچه شهرداری تهران به سمت شفاف‌سازی حرکت کرده اما هنوز در فضای فرآیندهای عملیاتی و تصمیم‌گیری، صدور پروانه و پایان کار ساختمانی هم نقاطی وجود دارد که قابل دسترسی برای نهادهای دیده‌بان شهری نیست.
او بیان می‌کند: به‌عنوان مثال اعضای شورای شهر در جایگاه نهاد نظارتی باید به‌صورت عادی به پرونده‌های ساختمانی دسترسی داشته باشند، این در حالی است که از سوی معاونت‌های شهرداری در فرآیند صدور پروانه ساختمانی هنوز به برخی لایه‌های مدیریتی دسترسی داده نشده است و به همین دلیل گزارش‌های ارسالی از سوی مدیران شهرداری پس از چندین بار نامه‌نگاری کامل نیست.
از سوی دیگر بوروکراسی و استعلام‌های متعدد و زمانبر، ناهماهنگی بین سیستم‌های هوشمند و صدور دستی مجوزهای میانی پروانه ساختمانی و کمبود کاربر مسلط برای هدایت و انجام کار در سیستم هوشمند صدور پروانه از جمله عواملی است که سبب می‌شود زمان صدور پروانه ساختمانی طولانی و پیچیده شود. وجود چنین عواملی موجب می‌شود دو عارضه و آسیب عمده دیگر متوجه بازار سرمایه‌گذاری ساختمانی شود. افزایش مخاطرات سرمایه‌گذاری یکی از این عوارض است؛ چراکه در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد پروژه‌های مسکونی به دلیل نبود زمین خام در محدوده شهر تهران، از طریق مشارکت با مالکان املاک کلنگی انجام می‌شود. طولانی بودن پروسه زمانی صدور پروانه ساختمانی سبب ایجاد شک و تردید مالکان نسبت به فعالان و سازنده‌ها و بروز اشکالات حقوقی و نهایتا برهم خوردن توافقات می‌شود.
یک کارشناس شهرسازی در این خصوص می‌گوید: متقاضیان صدور پروانه ساختمانی باید بتوانند از طریق رایانه وارد سیستم شوند، فرم ها را پر کنند و در عین حال به راحتی به همه‌ی اطلاعات دسترسی داشته باشند. در این صورت در فرآیندهای پذیرش، عدم پذیرش، نقاط کلیدی و گلوگاه‌ها مشخص و صدور پروانه تسریع می‌شود. ضمنا این دانسته‌ها بجز فرد متقاضی، باید در اختیار کلیه شهروندان نیز قرار گیرد.
عباس اکبرپور با بیان این‌که محرمانه کردن اطلاعات فرآیند ساخت و ساز، هیچ سودی بجز ایجاد رانت ندارد گفت: نباید داده‌ها صرفا در اختیار مالک یا شهرداری منطقه باشد بلکه باید در اختیار سازمان نظام مندسی، شرکت‌های مشاور و مهندسین دارای پروانه اشتغال نیز قرار گیرد تا همگان از وضعیت کلیه پروانه‌ها در تمام مراحل صدور، بین کار و اتمام کار در تمام سطح کشور آگاهی داشته باشند. وضعیت بعد از ساخت و حتی نگهداری و نظارت بر ساخت و ساز نیز باید به طور مستمر ارایه شود.
وی تاکید کرد: ساخت و ساز جزو سرمایه‌های کشور محسوب می‌شود که در این زمینه همگان ذی‌نفع هستند. با توجه به ماهیت "اندرکنش" بودن ساختمان‌ها وضعیت نامناسب یک سازه می‌تواند بر روی دیگر سازه‌ها تاثیر بگذارد. اما متاسفانه در ایران به این موارد توجه چندانی صورت نمی‌گیرد.
به گفته‌ی اکبرپور، وزارت راه و شهرسازی باید به عنوان هدایتگر عمل کند اما اگر ارگان‌هایی همچون شهرداری اطلاعات خود را در اختیار قرار ندهند شک و شبهه‌های ایجاد می‌شود که باید در یک فرآیند سیستماتیک از ایجاد چنین فضایی خودداری کرد.
