صرف‌نظر از اینکه طول عمر چقدر باشد، آخرین اوراق دفتر زندگی معمولا سخت و غم‌انگیز است. در بیشتر مناطق دنیا، از سن 80سالگی یک پنجم افراد دچار نوعی از اختلالات فراموشی و زوال عقل می‌شوند، یک‌چهارم افراد دچار کاهش قدرت بینایی می‌شوند و چهارپنجم آنها هم یکی از مشکلات مربوط به کاهش شنوایی را تجربه می‌کنند. اغلب افرادی که به 90 سالگی می‌رسند دست‌کم یکی از مشکلات سلامتی را که ناتوانی یا معلولیت محسوب می‌شود، خواهند داشت و بسیاری از این افراد مشکلات و معلولیت‌های بیشتری را تجربه خواهند کرد. این در حالی است که افراد فقیرتر و با تحصیلات کمتر طبیعتا این مشکلات را از سنین کمتر تجربه می‌کنند. به گزارش دنیای اقتصاد، در گذشته، سالمندان این دوران را با وابستگی بیشتر به خانه و نیاز به مراقبت از سوی خانواده می‌گذراندند. در طول قرن گذشته با پیر‌تر شدن جمعیت جهان نگهداری و مراقبت از سالمندان در بعضی کشورهای در حال توسعه مانند چین به خانه‌های سالمندان یا مراکز ویژه نگهداری از این افراد سپرده شده است. این در حالی است که اغلب افراد سالخورده نمی‌خواهند برای دوره‌های طولانی در چنین مراکز و موسساتی زندگی کنند و همچنین هزینه چنین خدماتی بسیار گران است. بنابراین عبارتی که این روزها در مورد این موضوع رایج شده «سالمندی در محل» است.ماندن سالمندان در خانه اتفاق خوبی است، اما خطرات و مشکلات خاص خود را هم دارد. حتی اگر خانه یک سالمند مانند قصر باشد، اما اگر او مشکل حفظ تعادل داشته باشد یا فراموش کند که شعله گاز را خاموش کند، این قصر به یک تله بزرگ مرگ تبدیل می‌شود. خطر دیگر نگهداری از سالمندان در خانه به شکاف جنسیتی برمی‌گردد که در طول دهه‌های اخیر ایجاد شده است. مراقبت از اعضای مسن خانواده یکی از دلایل مهم زنان برای کناره‌گیری از کارشان است. درست مثل تمایل زنان به ترک کارشان در دهه سوم و چهارم زندگی‌شان برای تولد و نگهداری از فرزندان، دومین دوره زمانی که آنها ترجیح می‌دهند کارشان را کنار بگذارند نگهداری از افراد سالخورده خانواده در سنین میانسالی است.هیچ دلیل مشخصی وجود ندارد که چرا مردان نمی‌توانند چنین مراقبتی را انجام بدهند و زنان حتی گاهی این کار را تا سال‌های پایانی عمرشان هم انجام می‌دهند.
تکنولوژی تضمین بزرگ و مهمی برای بهبود زندگی سالمندان ایجاد می‌کند و این امکان را به آنها می‌دهد تا استقلال خود را حفظ کرده و طول عمر بیشتری داشته باشند. ابزارها و خدمات تکنولوژی می‌توانند به آنهایی که از سالمندان مراقب می‌کنند هم کمک کرده و آرامش خاطر بیشتری را به آنها بدهد. این ابزارها همچنین به سلامت و بهداشت بیشتر سالمندان هم کمک کرده و از صرف هزینه‌های زیاد در بیمارستان‌ها یا مراکز نگهداری از آنها، جلوگیری می‌کند. تنها مشکل مربوط به گرفتن این تصمیم است که چه کسی باید هزینه‌ها را پرداخت کند. در حال حاضر بیشتر تکنولوژی‌های لازم برای بهبود سال‌های پایانی زندگی افراد، وجود دارد. با این حال اما نامشخص بودن منابع مالی در این مورد، مخترعان و مبدعان را برای دنبال کردن ایده‌های خوب و بکرشان در این زمینه و سرمایه‌گذاران را برای سرمایه‌گذاری در روند اجرای این ایده‌ها ترغیب می‌کند.شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما بیشترین پتانسیل برای بهبود زندگی سالمندان در تکنولوژی‌های ساخته شده برای جوان‌ترها وجود دارد. بعضی حوزه‌های به شدت رو به رشد مانند خانه‌های هوشمند که به نظر می‌رسد برای بهبود شرایط زندگی جوانان مناسب باشد، ممکن است حتی تاثیر بیشتری روی زندگی افراد سالخورده داشته باشد.ساختمان رُسی‌رنگ و مرتب «دولف هونی» شاید در نگاه اول شبیه به خانه‌های دیگر منطقه مسکونی و ساکت اوستورنه در غرب شهر روتردام هلند باشد. اما مجموعه‌ای از هشت حسگر ساخته شده شرکت تکنولوژی Sensara، خانه مالک 87 ساله‌اش را به یک قصر سایبری تبدیل کرده است. همه فرزندان او که در سنین میانسالی هستند به شکلی جدی و دقیق زمان رفتن او به رختخواب، رفتنش به سرویس بهداشتی، خوردن غذا و زمان ترک منزل را با استفاده از یک اپلیکیشن ویژه و هماهنگ با آن حسگرها کنترل می‌کنند تا مشکلی پیش نیاید. هونی در این مورد می‌گوید: «آنها همیشه مراقبم هستند، اما خود من بدون وجود این دوربین‌ها و حسگرها احساس امنیت بیشتری می‌کنم.»
اتفاقات کوچکی که دردسرهای بزرگ ایجاد می‌کنند
چنین مدل‌های کاملا ابتدایی از خانه‌های هوشمند می‌تواند تفاوت چشمگیری در افزایش تعداد سالمندانی که به تنهایی زندگی می‌کنند و دوست دارند در خانه‌شان بمانند، ایجاد کند. «رینوت انگلبرت» از شرکت Sensara معتقد است ارزش اصلی چنین سیستم‌هایی از بین بردن اتفاقات کوچک قبل از آن است که به سختی‌ها، مشکلات و هزینه‌های بزرگ تبدیل شوند. افزایش دفعات رفتن به سرویس بهداشتی می‌تواند نشانه وجود عفونت ادراری باشد، تغییر در شیوه راه رفتن و قدم برداشتن می‌تواند آغاز بعضی بیماری‌های حرکتی باشد که می‌توانند در اثر ایجاد جراحت باعث مرگ سالمندان شوند. افرادی که از سالمندان مراقبت می‌کنند با بررسی و کنترل زودهنگام این نشانه‌ها، می‌توانند با انجام اقداماتی ساده از وقوع اتفاقات بزرگ جلوگیری کنند. تاکنون مهم‌ترین ابزارهای تکنولوژی برای مراقبت از سالمندان استفاده از سیستم‌های خانه هوشمند و دستگاه‌های پوشیدنی هوشمند اولیه بوده است. این در حالی است که تصور کنید خانه‌ای که خواب ساکنش از طریق دستگاهی تعبیه شده در گوش او کنترل می‌شود، یخچالش بر اساس اطلاعاتی که از دستگاه‌های نظارتی مربوط به او به‌دست می‌آورد پیشنهاد می‌دهد که بهتر است چه چیزی بخورد یا دستگاه قرص‌سازی که داروی سفارشی برای او می‌سازد، اجاق گاز هوشمندی که در صورت شناسایی خطر آتش‌سوزی، خود به خود خاموش می‌شود، لوله‌های آب هوشمندی که به‌صورت خودکار شیر آب را می‌بندند، ساعت هوشمندی که در زمان به صدا درآمدن زنگ در ورودی تصویر فرد پشت در را برای او نمایش می‌دهد، می‌توانند بهبود بیشتری در زندگی افراد مسن و سالخورده ایجاد کرده و به اعضای خانواده یا افرادی که از آنها مراقبت می‌کنند، کمک زیادی بکنند. تمام تکنولوژی‌های لازم برای انجام این کارها در حال حاضر دست‌کم به‌صورت نمونه اولیه وجود دارند. بخش سخت این روند پیدا کردن شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات برای سرمایه‌گذاری در این تکنولوژی‌ها و عرضه عمومی آنهاست. در هلند پنج شرکت بیمه‌گر هزینه استفاده مشتریانشان از حسگرهای شرکت Sensara را می‌پردازند و این شرکت در حال مذاکره با شرکت‌های بیمه‌گر دیگر و حتی وزارت بهداشت این کشور است تا به این ترتیب دسترسی افراد به این امکانات بیشتر شود.
شرکت‌های بیمه دیگر این روزها هزینه استفاده مشتریانشان از ابزارهای پوشیدنی هوشمند را می‌پردازند. با این حال اما به‌طور کلی شرکت‌های بیمه‌گر چندان تمایلی ندارند که امروز برای یک ابزار کوچک هزینه بدهند که احتمالا از بیماری‌های جدی افراد و بستری شدنشان در بیمارستان جلوگیری می‌کند.یکی از دلایل خوش‌بینی به رشد استفاده از چنین تکنولوژی‌های آن است که هزینه ساخت و قیمت نهایی این محصولات رو به کاهش است. اسپیکر هوشمند Echo شرکت آمازون که با دستیار دیجیتال صوتی این شرکت کار می‌کند نمونه‌ای از این محصولات است. این اسپیکر هوشمند به سوالات مختلف پاسخ می‌دهد، اخبار را اعلام می‌کند، با اقوام و آشنایان تماس می‌گیرد و دستگاه‌های هوشمند دیگری مانند لامپ، ترموستات و تلویزیون را در صورت درخواست کنترل می‌کند. قفل هوشمند August هم محصول جالب دیگری است که می‌تواند رفت و آمدها را کنترل کرده و امکان قفل یا باز شدن در ورودی را از راه دور برای کاربرانش فراهم می‌کند. چنین گجت‌هایی می‌توانند توجه کاربران جوان را به خودشان جلب کنند، اما برای کاربران مسن‌تر بسیار مفید و کاربردی‌تر خواهند بود.
«کیتی فیک» از شرکت ارائه‌دهنده پلت‌فرم نوآوری Aging2.0 می‌گوید: «فیس‌بوک ممکن است برای بچه‌های ساخته شده باشد که تمام روز را با یکدیگر در کلاس درس می‌گذرانند، اما کاربران مسن و سالخورده این شبکه اجتماعی که به شکلی تنها و دور از اجتماع هستند، نفع بیشتری از آن می‌برند.» جالب است بدانید که طبق بررسی‌های انجام شده از سوی موسسه تحقیقاتی Pew Research، بیش از یک‌سوم افراد آمریکایی بالای 65 سال از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند و 64 درصد آنها بین 50 تا 65 سال سن دارند. این میزان در میان اروپایی‌ها کمی کمتر است اما انتظار می‌رود به سرعت به روندی یکسان برسد.با این اوصاف گویا تکنولوژی‌ها و ابزارهای مدرن و هوشمندی که تصور می‌شود بیشتر با هدف کاربران جوان طراحی و تولید می‌شوند، گاهی حتی برای سالمندان کاربردهای بیشتری هم داشته و مفیدتر هستند. با چنین تعریفی می‌توان گفت پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نسلی دیگر و البته بسیار مهمی از عشاق تکنولوژی هستند.
