در اینجا برآنیم تا به برخی خبرسازترین چهره‌های سیاسی جهان در 12 ماه گذشته بپردازیم:
دونالد ترامپ: ایالات متحده
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، نشریه تایم در پایان سال 2016 دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری منتخب امریکا را شخصیت سال معرفی کرد. دلیل این انتخاب پیروزی غیرمنتظره او در انتخابات ریاست‌جمهوری و تمام حواشی‌های این واقعه بزرگ سیاسی است، واقعه‌یی که نه تنها تحولات سیاسی ایالات متحده بلکه بیشتر مناسبات روابط بین‌الملل از تعاملات سیاسی و اقتصادی گرفته تا حتی مفاهیم رایج در عرصه سیاست را دستخوش تغییر کرده است. از زمان اعلام نام ترامپ به عنوان پیروز انتخابات امریکا هزاران تحلیل درباره چرایی این پیروزی منتشر شده و کارشناسان و صاحب‌نظران بسیاری در مقام توجیه این پدیده برآمدند. ترامپ از نظر بسیاری از نخبگان و سیاستمداران امریکایی یک خارجی است که کاخ سفید را تصاحب کرده است. ترامپ همان‌طور که وعده داده بود در نخستین روزهای ریاست‌جمهوری خود با صدور چندین دستور اجرایی به میراث باراک اوباما حمله کرد. لغو «اوباماکر» و «خارج کردن امریکا از پیمان تجاری اقیانوس آرام» از جمله اقدامات ترامپ در روزهای اول حضورش در کاخ سفید بود. ترامپ همچنین با صدور فرمانی جنجالی ورود شهروندان هفت کشور عمدتا مسلمان به ایالات متحده را منع کرد، فرمانی که با مخالفت‌های گسترده‌یی روبه‌رو شد و برخی ایالات از اجرا کردن آن سر باز زدند و در دادگاه‌های این کشور مسدود شد. ترامپ چندی بعد فرمان دوم مهاجرتی خود را با برخی اصلاحات صادر کرد. اما گذشته از قوانین جنجالی، آنچه ترامپ را در ماه‌های گذشته خبرساز کرده درز اطلاعات محرمانه مبنی بر ارتباط تیم انتخاباتی او با سفیر روسیه در جریان رقابت‌های انتخاباتی بوده است. جنجالی که در نهایت به کناره‌گیری مایکل فلین مشاور امنیت ملی ترامپ منجر شد. با کناره‌گیری فلین و تشدید فشارها بر دولت ترامپ برای شفاف‌سازی ارتباط تیمش با روسیه، رابطه نه چندان گرم دولت ترامپ با رسانه‌ها تیره و تار شد و رییس‌جمهوری امریکا در اقدامی نادر برخی خبرنگاران رسانه‌های مطرح از جمله سی‌ان‌ان و نیویورک تایمز را به کنفرانس خبری کاخ سفید راه نداد. ترامپ در مدت دو ماهی که از عمر دولتش می‌گذرد، بارها رسانه‌ها را به دروغگویی علیه دولت خود متهم کرده است. برخی کارشناسان با هشدار نسبت به رویکرد دولت امریکا در برابر رسانه‌ها، معتقدند که ترامپ با جنجال‌سازی در تلاش برای پنهان کردن واقعیت‌های بسیار مهم‌تری است؛ از جمله رسوایی ارتباط تیم انتخاباتی‌اش با روسیه که به «روسیه‌گیت» شهرت یافته است. اکونومیست درباره ترامپ می‌نویسد: «یکی از دلایلی که درک کامل پدیده ترامپ تا این اندازه دشوار بود این است که وی فاصله‌یی شدید در بسیاری از سطوح مختلف را یکجا به نمایش گذاشت. وی در سطح ایدئولوژی کاملا با روسای جمهور پیش از خود چه از حزب دموکرات و چه جمهوری‌خواه تفاوت دارد، به این دلیل که نه چپ‌گراست و نه راست‌گرا؛ در زمینه فرهنگ هم متفاوت است به این دلیل که توانسته حکومت پر زرق و برق توانگران و طبقه کارگر را به یکدیگر وصل کند؛ در زمینه حرفه‌گرایی با روسای جمهور پیش از خود متفاوت است به این دلیل که به تجربه پیشین در دولت به عنوان یک عامل بازدارنده می‌نگرد و از نظر ادراک متفاوت است به این دلیل که به اطلاعات به مثابه یک کالای پلاستیکی می‌نگرد که می‌تواند آنها را مطابق با خواسته خود دستکاری کند.»
ترزا می: بریتانیا
مساله جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت) را می‌توان مهم‌ترین تحول سال گذشته بریتانیا و حتی اتحادیه اروپا خواند. «ترزا می» که پس از کناره‌گیری دیوید کامرون سکان دولت بریتانیا را برعهده گرفته برای آغاز رسمی مذاکرات برگزیت راه بسیار دشوار را طی کرد. نمایندگان پارلمان بریتانیا هفته جاری گام نهایی را برای واگذار کردن اختیارات کامل به دولت ترزا می‌برای فعال کردن ماده 50 پیمان لیسبون و آغاز فرآیند مذاکرات رسمی برای خروج از اتحادیه اروپا با بروکسل برداشتند.
با به قدرت رسیدن ترزا می به عنوان دومین نخست‌وزیر زن بریتانیا، بسیاری او را «مارگارت تاچری» دیگری خواندند؛ اما واقعیت است که ترزا می در عرصه سیاست بریتانیا فاصله زیادی تا جایگاه تاچر دارد. همین چند روز پیش بود که نیک کلگ، رهبر پیشین حزب لیبرال دموکرات و از منتقدان سرسخت برگزیت با انتقاد از خلق و خوی ناخوشایند ترزا می و تصمیم‌گیری‌های نادرستش در نحوه اجرایی کردن برگزیت هشدار داده که ادامه وضع موجود می‌تواند باعث سرنگونی دولت فعلی شود. ترزا می گرچه پیش از نخست‌وزیری هم سیاستمدار شناخته شده‌یی بود اما او عمده شهرت خود را در سال گذشته مدیون برگزیت است، واقعه‌یی که به کابوس اتحادیه اروپا تبدیل شده و ملی‌گرایان افراطی را در کشورهای دیگر از فرانسه گرفته تا یونان و هلند به پیروزی در انتخابات‌های پیشرو امیدوار کرده است. اهمیت برگزیت برای اروپا و جامعه بین‌المللی باعث شد که تقریبا روزانه اخباری از مامور اجرایی آن، یعنی ترزا می به گوش برسد.
مارین لوپن: فرانسه
«ترامپ اروپا» این لقبی است که رسانه‌ها به مارین لوپن رهبر حزب راست‌گرای افراطی «جبهه ملی» فرانسه داده‌اند، کسی که مصرانه خواهان جدایی فرانسه از اتحادیه اروپا (فرگزیت) است. توجهات به مارین لوپن وقتی بیشتر شد که دونالد ترامپ در کمال ناباوری در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا به پیروزی رسید. با پیروزی ترامپ در امریکا، کمتر کسی است که دیگر احتمال پیروزی مارین لوپن پوپولیست را در انتخابات فرانسه دست‌کم بگیرد. از همین روست که در ماه‌های گذشته رسانه‌ها توجهی خاص به لوپن داشته‌اند. مارین لوپن تقریبا همان استراتژی انتخاباتی ترامپ را در پیش گرفته است. حمله به رسانه‌ها و نهادهای رسمی و تشکیلاتی و وعده بازگرداندن فرانسه به روزهای خوشی که دیگر فراموش شده است. لوپن با استفاده از چالش‌های اقتصادی امروز فرانسه مهاجران و سیاستمداران حامی سیاست «درهای باز» از جمله آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان را مسوول چالش‌های اقتصادی و امنیتی امروز خوانده و از روزهای خوش فرانسه بدون اتحادیه اروپا سخن می‌گوید.
اکونومیست درباره رهبر حزب جبهه ملی فرانسه می‌نویسد: «مارین لوپن نمونه بارزی از تمایل‌های پوپولیستی در اروپا محسوب می‌شود که فصاحت و بلاغتش او را به رقیبی خطرناک برای لیبرالیسم تبدیل کرده است. مارین لوپن به‌طور قطع یک ستاره تلویزیونی نیست اما یک تجارت خانوادگی را از پدرش ژان ماری لوپن به ارث برده و به همین دلیل به‌خوبی می‌داند که چگونه صحبت کند تا بتواند انتظارات فرانسوی‌ها از رهبران سیاسی را برآورده کند.»
فرانسوا فیون: فرانسه
فرانسوا فیون، رهبر حزب محافظه‌کار فرانسه دقیقا مصداق سیاستمداری است که ظرف چند هفته از عرش به فرش رسید. نخست‌وزیر سابق فرانسه در ماه‌های گذشته یکی از خبرسازترین سیاستمداران جهان بوده است. فیون 63 ساله که تا همین چند ماه پیش بخت اول پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری را داشت، متهم است که با ایجاد مشاغل غیرواقعی از اموال عموی مبالغ کلانی به همسر و دو فرزند خود پرداخته است. بر اساس قوانین فرانسه زمانی که یک مقام مسوول به صورت قانونی تحت بازجویی قرار گیرد به این معناست که شواهد جدی و محکمی در ارتباط با اتهامات مطرح شده علیه او وجود دارد. نخست‌وزیر سابق فرانسه پیش‌تر هرگونه اتهامی را رد کرده بود و گفته بود آنچه علیه او رخ داد یک ترور سیاسی است. او همچنین گفته بود «تنها یک چیز می‌تواند، مانع ادامه نامزدی من شود و آن همزمانی است که بازجویی شوم.» اگرچه کمی بعدتر و با وجود احضار قضایی برای رسیدگی به اتهامات مطرح علیه او در جمع هوادارانش در تروکادور در پاریس اعلام کرد که از رقابت‌های انتخاباتی کنار نمی‌کشد. با وجود این برخی اطرافیانش از جمله سخنگو و مسوول ستاد انتخاباتی فیون از ادامه فعالیت و همراهی با او کنار کشیدند. همزمان پس از طرح اتهامات موجود علیه فیون نظرسنجی‌ها از کاهش میزان محبوبیت او و تغییر جایگاهش در میان کاندیداهای انتخابات حکایت دارد.
ماتئو رنتزی: ایتالیا
شاید پس از دیوید کامرون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا که پس از رای بریتانیایی‌ها مجبور به کناره‌گیری از قدرت شد، ماتئو رنتزی، نخست‌وزیر سابق ایتالیا را نیز بتوان یکی از بدشانس‌ترین سیاستمداران سال گذشته خواند. البته منتقدان رنتزی کناره‌گیری‌اش را از قدرت بیشتر از بدشانسی به اشتباه فاحش محاسباتی او نسبت می‌دهند. ماتئو رنتزی که خود پیشنهاد اصلاح قانون اساسی ایتالیا را مطرح کرده بود یقین داشت که موفق می‌شود تا حمایت اکثریت ایتالیایی‌ها را برای این اصلاحات جلب کند. او به قدری مطمئن بود که پیش از همه‌پرسی ماه دسامبر اعلام کرد در صورت رای نیاوردن اصلاح قانون اساسی از سمت خود استعفا خواهد داد و چنین نیز کرد.
با این حال نظرسنجی‌های هفته گذشته حاکی از آن است که با وجود شکست همه‌پرسی و انتقادهای بسیار به سیاست‌های اقتصادی نخست‌وزیر سابق ایتالیا، ماتئو رنتزی شانس زیادی برای ریاست دوباره بر حزب دموکراتیک ایتالیا را دارد.
خیرت ویلدرز: هلند
خیرت ویلدرز رهبر حزب راست افراطی «برای آزادی» هلند از جمله سیاستمداران پوپولیستی بود که توانست در سال گذشته با سوار شدن بر موج احساسات ضدجهانی شدن و اسلام‌هراسی توجه رسانه‌های جهان را به خود جلب کرده و با شعارهای ملی‌گرایانه به مردم هلند در نظرسنجی‌ها پیشرفت قابل ملاحظه‌یی داشته باشد. او بارها به‌خاطر اظهارات جنجال برانگیزش درباره اسلام در رسانه‌ها خبرساز شده است. ویلدرز وعده داده که هلند را از چنگال بروکراسی اتحادیه اروپا رها خواهد کرد. پل ویلدرز، درباره برادرش «خیرت» به یورونیوز گفته است: «او برادر من است. من می‌توانم همزمان از ایده‌های او دور بمانم و او را دوست داشته باشم ولی او نمی‌تواند. یا با او هستی یا نیستی.»
بسیاری او را سیاستمداری می‌دانند که خود را منزوی کرده است. او در آپارتمانی حفاظت شده به همراه همسر مجارستانی‌اش و بدون فرزند زندگی می‌کند، تنها عضو حزب او خودش است. محافظان وی، ارتباطش با دیگران را محدود کرده‌اند. به گفته برادر ویلدرز او جهان بسیار کوچکی دارد: مجلس، مراسم خاص و منزل شخصی. ویلدرز در تازه‌ترین اظهارنظر جنجالی خطاب به ترکیه‌یی‌های ساکن هلند از آنان خواسته در جنگ دیپلماتیکی که اخیرا میان هلند و ترکیه بر سر کارزارهای اصلاح قانون اساسی ترکیه به وقوع پیوسته حامی آمستردام باشند یا اینکه این کشور را ترک کنند.
مقام‌های هلندی در هفته گذشته مانع از سخنرانی وزرای ترکیه‌یی در حمایت از رای «آری» به اصلاح قانون اساسی شدند. اصلاحاتی که در نهایت به افزایش قدرت رجب طیب اردوغان منجر می‌شود. ناظران سیاسی هشدار می‌دهند که پیروزی احتمالی خیرت ویلدرز در انتخابات هلند و پیروزی مارین لوپن، رهبر راست افراطی «جبهه ملی» در انتخابات فرانسه می‌تواند به معنی پایان اتحادیه اروپا و بازگشت دوره‌یی پرآشوب قاره سبز باشد.
رجب طیب اردوغان: ترکیه
رجب طیب اردوغان را به جرات می‌توان یکی از خبرسازترین چهره‌های سالی که گذشت، خواند. تغییر نخست‌وزیر و اعضای کابینه، جان به در بردن از کودتایی که بسیاری نسبت به واقعی بودن آن تردید دارند، دستگیری گسترده مخالفان از رهبران سیاسی کردها گرفته تا نظامیان سکولار به بهانه دست داشتن در کودتا، سرکوب رسانه‌های مستقل، حمله نظامی به شهرهای کردنشین به اتهام دست داشتن شبه‌نظامیان کرد در حملات تروریستی، سرشاخ شدن با اغلب کشورهای اروپایی و متهم کردن متحدان آنکارا به عدم حمایت آشکار از دولتش در جریان کودتا، مداخله نظامی در عراق و سوریه و متشنج شدن روابط آنکارا با همسایگان جنوبی و شمالی ترکیه، متهم کردن امریکا به حمایت از تروریسم به‌دلیل حمایت واشنگتن از کردهای سوریه و پافشاری بر استرداد فتح‌الله گولن، رهبر معنوی ترکیه‌یی که به صورت خودخواسته در ایالت پنسیلوانیا زندگی می‌کنند از جمله اقداماتی است که تصویر اردوغان را روزها و روزها به تیتر یک رسانه‌های جهان تبدیل کرد. اردوغان در چند روز پایانی سال نیز با اظهارنظرهای جنجالی در واکنش به ممانعت مقام‌های چند کشور اروپایی از برپایی کمپین‌های حمایت از اصلاحات قانون اساسی در ترکیه خبرساز شد. رییس‌جمهوری ترکیه در تازه‌ترین اظهارات خود مقام‌های آلمانی را به نازی‌ها تشبیه کرد و هلندی‌ها را باقیمانده‌های فاشیست‌ها و نازی‌ها خوانده و این کشور را «موز فروش» خوانده است. ترکیه سه‌شنبه رابطه دیپلماتیک خود را با هلند تعلیق کرد.
دیلما روسف: برزیل
کشمکش‌ها بر سر برکناری دیلما روسف، رییس‌جمهوری برزیل به اتهام فساد هم از جمله موضوعاتی بود که تا مدت‌ها به خبر یک اغلب رسانه‌های جهان تبدیل شد. روسف یکم سپتامبر (10 شهریور) با رای موافق ۶۱ سناتور در دادگاه استیضاح از مقام ریاست‌جمهوری برزیل عزل شد و معاون او، میشل تامر تا پایان ۲۰۱۸ جای او را گرفت.
روسف سی و ششمین رییس‌جمهوری برزیل و نخستین زنی بود که این سمت را در دست گرفت. پارلمان برزیل ۱۷ آوریل به آغاز روند استیضاح روسف به اتهام دستکاری حساب‌های دولتی رای داد. روسف بارها مخالفانش را به کودتا علیه خود متهم کرد. اتهام روسف تخلف از قوانین در برداشت از منابع مالی شرکت‌های دولتی جهت تامین کمبود بودجه دولت پیش از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ۲۰۱۴ بود. در نهایت با رای سنا برزیل حکومت ۱۳ساله حزب چپ‌گرای کارگران به رهبری روسف پایان یافت و سیاست این کشور به سمت گروه‌های راست‌گرا متمایل شد.
حلب: سوریه
پاکسازی شهر حلب سوریه نیز یکی از خبرسازترین تحولات جهان در سال گذشته بود. حلب به عنوان دومین شهر بزرگ سوریه از اهمیتی استراتژیک برخوردار است و کارشناسان بسیاری بر این باور بودند که با بیرون راندن داعش و گروه‌های شبه‌نظامی در این شهر ورق جنگ داخلی در این سوریه به نفع نیروهای دولتی بشار اسد چرخشی جدی خواهد داشت. بی‌بی‌سی در این باره نوشت: «اگر بخواهیم جنگ داخلی سوریه را دوره‌بندی کنیم، بی‌شک بازپس‌گیری حلب توسط نیروهای اسد و حامیان خارجی آن از شورشیان مسلح یکی از نقاط عطف آن خواهد بود. بخش شرقی حلب که پرجمعیت‌ترین و به لحاظ تجاری پررونق‌ترین شهر سوریه قبل از شروع جنگ داخلی بود، در جولای ٢٠١٢ به دست مخالفان بشار اسد افتاد و تا دسامبر ٢٠١٦ یعنی بیش از چهار سال یکی از مراکز ثقل قیام مسلحانه علیه حکومت به شمار می‌رفت. تمرکز مجموعه وسیع و متنوعی از گروه‌های شورشی در حلب از اسلام‌گرایان افراطی گرفته تا نیروهای معتدل‌تر ملی‌گرا خود تا حدی گویای اهمیت استراتژیک آن در جنگ بود... بدین‌ترتیب، جنگ اسد علیه تروریسم در سوریه به همان‌طور که او بر آن پافشاری می‌کند با سهولت سیاسی و دیپلماتیک بیشتری در دو جبهه غربی و شرقی ادامه خواهد یافت.»
رودریگو دوترته: فیلیپین
«سازمان ملل را به آتش می‌کشم»، «ای حرامزاده، من به تو (اوباما) ناسزا خواهم گفت»، «تروریست‌های ابوسیاف را زنده زنده می‌خورم.» این چند نمونه از اظهارات جنجالی رودریگو دوترته، رییس‌جمهوری جنجالی فیلیپین در سال گذشته است. دوترته به واسطه اظهارات نامتعارف خود بارها مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. رییس‌جمهور فیلیپین با افتخار خود را هم‌ردیف هیتلر خوانده و گفته است درصدد نابودی 3میلیون معتاد در فیلیپین است و خیلی خوشحال می‌شود که تمام قاچاقچیان را سلاخی کند. او حتی خود را هیتلر مقایسه کرده و گفته که «مردم فیلیپین هم کسی مثل او را دارند.» دوترته در رشته حقوق تحصیل کرده و سال‌ها به عنوان وکیل مدافع و سپس در سمت دادستان فعالیت داشت. گفته شده، او توانسته یک شبکه سیاسی- مافیایی قدرتمندی را تشکیل دهد به‌نحوی که پس از کناره‌گیری از سمت شهرداری داوائو، دخترش به‌این سمت رسید و پسرش هم مقام معاونت شهردار را به دست آورد. مجلس سنای فیلیپین، مشغول تحقیق در مورد قتل‌های متعدد فراقانونی است که از زمان آغاز ریاست‌جمهوری دوترته و در اجرای طرح مبارزه با جرایم صورت گرفته است.
پارک گئون‌هی: کره جنوبی
«پارک گئون‌هی»، رییس‌جمهوری سابق کره جنوبی نیز در سالی که گذشت بارها خبرساز شد. همه‌چیز از افشای چند رسوایی آغاز و در نهایت به برکنار کردن او از قدرت منتهی شد. او هفته گذشته دو روز پس از رای دادگاه قانون اساسی کره جنوبی به برکناری‌اش، کاخ ریاست‌جمهوری را ترک کرد. چوی سن‌سیل از دوستان نزدیک پارک گئون‌هی، متهم شده است که با استفاده از موقعیت خود در دفتر خانم پارک، در انتصاب مشاوران رییس‌جمهوری اعمال نفوذ و همچنین به نفع یک موسسه غیرانتفاعی مرتبط با خود سوء‌استفاده مالی کرده است. پارک گئون‌هی هم متهم شده که با این دوست قدیمی‌اش تبانی کرده است. او از ماه دسامبر از وظایف و اختیارات ریاست‌جمهوری معلق شد و نخست‌وزیر مسوولیت‌هایش را به عهده گرفت. پارک گئون هی نخستین رییس‌جمهور کره‌جنوبی بود که به شکل دموکراتیک انتخاب شد و حالا که مصونیت قضایی‌اش را از دست داده، می‌تواند مورد پیگرد قرار گیرد. اتهامات فساد رییس‌جمهوری معزول چنان گسترده شد که پای شرکت‌های بزرگ کره‌یی از جمله سامسونگ نیز به آن کشیده شد.
کیم جونگ اون: کره شمالی
«آزمایش‌های موشکی و هسته‌یی»، تهدید همسایه‌ها و ایالات متحده و در نهایت قتل پر سر و صدای برادر ناتنی «کیم جونگ اون»، رهبر کره شمالی در مالزی از جمله تحولاتی بود که کره شمالی را در صدر موج خبری جهان نشاند. پیونگ‌یانگ در سالی که گذشت با وجود تهدیدها و محکومیت‌های جهانی آزمایش‌های موشکی و هسته‌یی متعددی داشت، اقداماتی که حتی پکن، نزدیک‌ترین و تقریبا تنها متحد این کشور را واداشت تا از تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه پیونگ‌یانگ حمایت کند. پکن همچنین در اقدامی نادر چندین بار زبان به انتقاد از کره شمالی باز کرد و پیونگ‌یانگ را متهم کرد که با اقداماتش منطقه را در آستانه شرایط جنگی قرار داده است. در کنار تحرکات موشکی و هسته‌یی، قتل «کیم جونگ نام» برادر رهبر کره شمالی با سم اعصاب وی‌اکس در فرودگاه کوالالامپور نیز خبرساز شد. زن اندونزیایی متهم به قتل گفته که ۴۰۰رینگیت مالزی (معادل ۹۰ دلار) دریافت کرده تا در یک برنامه دوربین مخفی ایفای نقش کند و به صورت یک فرد در فرودگاه «روغن بچه» بمالد. با متهم شدن پیونگ‌یانگ و سفیر کره شمالی در مالزی به دست داشتن در این قتل از سوی کوالالامپور، روابط دو کشور به‌شدت متشنج شد. مالزی در نهایت سفیر کره شمالی را اخراج کرد.
موصل: عراق
«حد خودت را بدان... تو در سطح من نیستی!» این یکی از واکنش‌های رجب طیب اردوغان به مخالفت‌های حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق با حضور نیروهای ترکیه‌یی در عملیات بزرگ مبارزه با داعش در موصل در سال گذشته بود. آزادسازی فلوجه و آغاز عملیات بزرگ موصل از مهم‌ترین تحولات عراق و منطقه در سال گذشته بود. از آنجایی که ترکیه با دولت عمدتا شیعه حیدر عبادی روابط گرمی ندارد و مخالف شرکت داشتن نیروهای مردمی (که عمدتا نظامیان شیعه هستند) در حمله به موصل بود، بارها تلاش کرد تا در عملیات موصل با جمعیت عمدتا سنی شرکت کند. تلاش‌هایی که هر بار ناکام ماند. در نهایت با مخالفت سرسختانه بغداد، نیروهای ترکیه‌یی مجبور به عقب‌نشینی به پایگاه بعشیقه شده و از حضور در عملیات موصل بازماندند.
اکنون بیش از 20هفته از آغاز عملیات آزادسازی موصل می‌گذرد و در این مدت، نیروهای عراقی موفق شدند علاوه بر بخش‌های شرقی موصل نزدیک به نیمی از مناطق غربی را نیز به کنترل خود در آورند. با این حال یکی از مهم‌ترین مسائلی که موصل را بارها به تیتر یک رسانه‌های جهان تبدیل کرده وضعیت دو میلیون جمعیت غیرنظامی ساکن در این شهر است. به ویژه اینکه گفته می‌شود نیروهای عراقی آخرین راه‌های منتهی به موصل را قطع کرده‌اند و تروریست‌ها را در داخل این شهر به محاصره کامل در آورده‌اند.
