به گزارش بلومبرگ، آمار کل ذخایر ارزی بانکهای مرکزی جهان پس از رکوردش در ماه آگوست ۲۰۱۴ میلادی که به رقم 12.3تریلیون دلار رسیده بود در ماه مارس سال جاری به 11.6تریلیون دلار کاهش یافت. به این ترتیب جریان 5 برابری افزایش در ذخایر ارزی که از سال 2014 آغاز شده بود فعلا متوقف شده است. بر پایه این گزارش در یک دهه گذشته میانگین افزایش ذخایر ارزی جهان در سال ۸۲۴ میلیارد دلار بوده است. درحالی که شاید درباره این جریان کاهش مبالغه شده باشد زیرا تقویت ارزش دلار باعث کاهش ارزش ارزهای دیگر مانند یورو شده است. با این همه این جریان تغییری را نشان می‌دهد پس از آنکه بانکهای مرکزی -که بسیاری از آنها در میان کشورهای درحال توسعه مانند چین و روسیه قرار دارند- سالانه میانگین 824 میلیارد دلار به ذخایرشان در دهه گذشته اضافه می‌کردند. کاهش حجم ذخایر ارزی جهان، فراتر از بازگرداندن نمادین دلار به نقش اصلی خود یعنی واحد پولی مسلط و بی‌چون و چرای جهان، پیامدهای احتمالی متعددی برای بازارهای جهانی خواهد داشت. این اتفاق، افزایش منابع مالی را برای اقتصادهای نوظهور جهان دشوار کرده و رشد اقتصادی متزلزل کنونی را نیز به خطر می‌اندازد. همچنین این مساله می‌تواند باعث افول ذخایر یورو در جهان شده و میزان تقاضا برای اوراق قرضه امریکا را کاهش دهد. «استفن جن»، اقتصاددان سابق در صندوق بین‌المللی پول معتقد است که کاهش ذخایر ارزی جهان برای بازارهای نوظهور چالش بزرگی است زیرا آنها اکنون نیازمند محرک‌های بیشتری هستند ضمن اینکه از هم‌اکنون بذر نوسانات آینده را کاشته است. چین دلارهایش را می‌فروشد شرکت خدمات مالی و بانکداری «کردیت سوییس» با کنار گذاشتن اثرات ناشی از نوسانات ارزی، برآورد کرده که کشورهای درحال توسعه که حدود دوسوم حجم ذخایر ارزی جهان را دراختیار دارند در سه‌ماهه آخر سال به‌طور خالص حدود 54میلیارد دلار از این ذخایر را خرج کردند که پس از بحران پولی جهان در سال 2008 میلادی، بالاترین رقمی است که کشورها از ذخایرشان خرج کردند. چین به عنوان دارنده بیشترین ذخایر ارزی جهان که بزرگ‌ترین تولیدکننده کالا در جهان نیز است در کاهش این ذخایر نقش مهمی دارد زیرا بانک مرکزی این کشور برای جبران خروج ارزی خود و حمایت از یوان در برابر سایر ارزها، اقدام به فروش دلار کرده است. شاخص بلومبرگ از واحدهای ارزی بازارهای نوظهور طی سال گذشته در برابر دلار 15درصد کاهش را نشان می‌دهد. آمار بانک مرکزی چین نشان می‌دهد، حجم ذخایر ارزی این کشور از 4000میلیارد دلار در ماه ژوئن به 3800میلیارد دلار در ماه دسامبر کاهش یافته است. همچنین طی سال گذشته، حجم تامین ارزی روسیه در ماه مارس به 361میلیارد دلار کاهش یافته است درحالی که عربستان سعودی که سومین دارنده ذخایر ارزی جهان پس از چین و ژاپن محسوب می‌شود از ماه آگوست تاکنون 10میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را خرج کرده به‌طوری که حجم ذخایر این کشور اکنون به 721میلیارد دلار کاهش یافته است. کاهش ارزش یورو چنانکه «دویچه بانک» گزارش داده است، انتظار می‌رود این جریان با کاهش قیمت نفت و تضعیف رشد بازارهای نوظهور ادامه یابد بنابراین کاهش جریان ورود دلار به کشور، بانکهای مرکزی را وادار می‌کند تا از ذخایر خود استفاده کنند. صندوق بین‌المللی پول در تاریخ 31مارس گزارش داد: سهم ذخایر یورو در سال 2014میلادی حدود 22درصد کاهش یافت که این از سال 2002میلادی تاکنون پایین‌ترین سطح ذخایر این واحد پولی است درحالی که حجم ذخایر دلار به بالاترین سطح خود در پنج سال گذشته یعنی 63 درصد رسیده است. «جورج ساراولوس» رییس مرکز تحقیقات ارز در دویچه بانک می‌گوید: خاورمیانه و چین دو منطقه مهمی به شمار می‌آیند که احتمالا طی سال‌های آتی با فشار مستمر ناشی از کاهش حجم ذخایر ارزی روبه‌رو خواهند شد و بانکهای مرکزی در این مناطق ناچار به فروش یورو خواهند شد. این درحالی است که در سال جاری اعمال سیاست‌های محرک پولی از سوی بانک مرکزی اروپا برای جلوگیری از تورم منفی باعث شد تا ارزش یورو در برابر 29واحد از 31واحد پولی اصلی جهان کاهش یابد. ارزش این واحد پولی در برابر دلار در ماه مارس به پایین‌ترین حد خود طی 12سال گذشته رسید. رشد اقتصادی کند می‌شود با آغاز بحران مالی در آسیا در اواخر دهه 90میلادی، بانکهای مرکزی در اقتصادهای نوظهور جهان صندوق ذخایر ارزی تاسیس کردند تا درصورتی که دستیابی‌شان به سرمایه خارجی محدود شد، بتوانند بازارهایشان را حمایت کنند. آنها همچنین برای محدود کردن ترقی ارزش پولی خود، اقدام به خرید دلار کردند و بدین‌ترتیب منابع ارزی آنها از سال 2003میلادی چهار برابر شد و حجم ذخایر دلاری آنها از 934میلیارد دلار به 4100میلیارد دلار افزایش یافت. این حجم انباشت ذخایر ارزی سبب افزودن ذخایر پولی در نظام‌های مالی شد زیرا خرید هر دلار سبب ایجاد حجم متناظری از پول داخلی می‌شود که این اقدام به تحرک اقتصاد کمک می‌کند. اگرچه بانکهای مرکزی، راه‌های دیگری برای تزریق پول به نظام بانکی دارند، اینگونه اقدامات بدون پشتوانه افزایش منابع ارزی خارجی می‌تواند منجر به ضعف بیشتر پول داخلی آنها شود که این یکی از تبعاتی است که آنها همیشه می‌خواهند از آن اجتناب کنند. آلبرت ادواردز یک پژوهشگر اقتصادی معتقد است که این موج‌ها در حجم ذخایر ارزی یکی از دلایل اصلی است که شیر سرمایه جهانی را باز و بسته می‌کند.
ذخایر ارزی بانکهای مرکزی کشورها پس از چند دهه افزایش به نظر می‌رسد دوران افول خود را آغاز کرده است.
