به گزارش تابناک، پس از ادامه بحران در اروپا ـ که حتی برگزاری انتخابات در فرانسه و تغییر دولت در یونان نیز نتوانست برای بیش از چند روز آن را اداره کند ـ اکنون صخبت بر سر خروج یونان از منطقه یوروست؛ خروجی که دو وجهه متمایز را برای اروپا رقم میزند؛ یکی خارج شدن از تنش با کاهش هزینه بر سر یونان و تسکین بحران و دیگری فروپاشی منطقه یورو و شکست سیاست منطقه تک ارزی. اما قمار اروپا بر سر میز یونان چگونه خواهد بود؟ به گزارش «تابناک»، خرد شناختهای که پیشبینی میکرد پس از انتخابات فرانسه و یونان، رأی دهندگان اروپا را اجبار به تسویه حساب بر سر بحران کنند، تقریبا در عمل اتفاق افتاد. تلاش یونان برای به هم آمیختن دولت و آنچه دولت از آن بیرون آمد، یعنی آرای مردم، این کشور را مجبور به مذاکره بر سر بحران بدهیهایش میکند. اما مقامات ارشد حوزه یورو، این کار را ناشدنی میدانند. در نتیجه احتمال کوچ یونان از منطقه یورو به سرعت قوت میگیرد. شاهد این امر، وبسایت اینترید (Intrade) است که اکنون این احتمال را نزدیک به 40% برآورد میکند، در حالی که همین وب سایت هفته
گذشته، این احتمال را 22% میدانست. بنا بر این گزارش، بازارهای مالی و تجاری اروپا، از سویی به شدت در خصوص این احتمالات واکنش نشان میدهند و به همان اندازه که از فردای انتخابات یونان و فرانسه رشد شاخصها را تجربه میکنند، از چند روز بعد و با گسترش این احتمالات متزلزل میشوند. ثبات و دارایی اروپا هر روز در حال سقوط است و گویا مشکل بزرگ به نقطه جوش رسیده است. تعیین تکلیف چشم اسفندیار اروپا اکنون تقریبا مباحثات بر سر این است که یونان چگونه و با چه هزینهای، اقدام به خروج از حوزه یورو خواهد کرد. برخی بر این باورند، از آنجا که یونان در میان گرداب عمیق بحران است و از همه جنبهها در حوزه یورو رنج میبرد، خارج شدن این کشور ریسک بزرگی به شمار نمیرود. در واقع، اگر قرار است کسی در معامله ای که خواهان انجام آن است متضرر شود، همان بهتر که اصلا داخل معامله نشود. اما گویا این تحلیل چندان درست نباشد. هرچند اکنون یونان هزینههای تبعیت از حوزه یورو را با چانهزنی تحمل میکند، این به معنای ارجحیت دادن به هرج و مرج و آشفتگی ناشی از خروج این کشور از حوزه یورو، هم
برای خودش و هم برای کل اروپا نیست. «اکونومیست» پیش بینی کرده که اگر یونان از یورو بیرون آید، در این شرایط، ارز اروپا به سرعت راه سقوط را در پی خواهد گرفت. بازگشت یونان به «دراخما» ـ پول یونان باستان ـ از سویی فشار تورم عظیمی به این کشور وارد خواهد آورد. در واقع تورم شدید در این شرایط یک احتمال قریب به یقین است. از سویی، پویایی سیاسی ناشی از یک چنین آشفتی پیشبینی ناشدنی است، ولی به هر حال احزاب حاشیه در این کشور از این هرج و مرج بی نصیب نخواهند ماند. چندی پیش، اکونومیست با پیشبینی این شرایط به درستی هشدار داده بود که در صورت اجبار به خروج یونان از حوزه یورو این دولت، دولتی ورشکسته خواهد بود. قمار اروپا بر سر میز یونان اما پیامدهای خروج یونان برای منطقه یورو به مراتب بدتر خواهد بود. برخی بر این باورند که هزینههای اروپا برای یونان به اندازهای پایین آمده است که الباقی منطقه یورو بتوانند بدون دردسر مالی جدی یونان را با قیچی از منطقه یورو جدا کنند. هرچند این سخن تا اندازهای واقعیت دارد، پرسش اینجاست که این اقدام در عمل چگونه پوشش داده خواهد شد.
«فاینانشیال تایمز» چندی پیش اشاره کرده بود که خروج یونان از منطقه یعنی قماری بزرگ برای حوزه یورو، زیرا این احتمال هست که دامنه این خروج به اسپانیا، ایتالیا و پرتغال هم کشیده شود؛ منطقه یورو با فروپاشی هرج و مرج گونهای پایان خواهد یافت؛ اما و به هر روی، هر دو جنبه این ماجرا هنوز در حد احتمال هستند و چه بسا یونان همچنان در منطقه یورو بماند. اروپا طی چند سال گذشته همه سختیهای ناشی از منطقه تک ارزی یورو را تحمل کرده، زیرا گزینههای دیگر برای این قاره دور از دسترس بوده یا مقرون به صرفه نبودهاند. اما اکنون شکستهای پیاپی اروپا برای شناسایی منبع بحران، به تدریج این منطقه را بر سر میز قمار میکشاند. طی روزها و هفتههای آینده، چشم اسفندیار اروپا یعنی یونان، شاید نشان دهد که قمار اروپا به ورشکستگی منطقه یورو میانجامد یا به نجات آن. بحران یورو و تحریم نفتی ایران در این شرایط و با تشدید روزافزون بحران در عرصه اقتصاد کشورهای اروپایی، توانایی واقعی این کشورها در تحمل اثرات تحریم نفتی ایران روز به روز بیشتر مورد تردید قرار میگیرد. در این زمینه، به طور
خاص باید توجه داشت که از آغاز بحث اعمال تحریمهای نفتی اتحادیه اروپا از ماه ژوئیه، سرنوشت یونان یکی از مهمترین موضوعات چالش برانگیزی بود که مورد توجه تحلیلگران قرار گرفت. در حقیقت، همین امر است که باعث شده تاکنون چندین بار موضوع بازنگری در تاریخ اعمال تحریمها و یا تسهیل شرایط آن به طور جدی مطرح شود. در آخرین مورد، هفته گذشته انگلیس خواستار آن شد که تحریم بیمه کشتیهای حامل نفت ایران، تا سال 2013 به تعویق بیفتد. به این ترتیب و با توجه به ملاحظات مطرح، امکان بازنگری بیشتر در ابعاد گوناگون تحریمها، چندان دور از انتظار نخواهد بود.
با ادامه بحران در اروپا ـ که حتی انتخابات فرانسه و تغییر دولت در یونان نیز نتوانست بیش از چند روز آن را اداره کند ـ اکنون سخن بر سر خروج یونان از منطقه یوروست. این خروج از یک سو به معنای بیرون آمدن از تنش با کاهش هزینه بر سر یونان و تسکین بحران و از سوی دیگر، به معنای فروپاشی منطقه یورو و شکست سیاست منطقه تک ارزی است. این رخدادها، تأثیرات مهمی بر تحریمهای نقتی اتحادیه اروپا علیه ایران دارد.