اینها را عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی میگوید. اشاره او به خط آهن خواف-سنگان، بخشی از پروژه ١٩١ کیلومتری میان خواف- هرات است که از هشت سال پیش عملیات عمرانی راهاندازی آن کلید خورده است. آخوندی توضیح داد: «اصل پروژه حد فاصل خواف در ایران و هرات در افغانستان است که ۷۷ کیلومتر تا مرز شمتیغ تکمیل شده است. از مجموع چهار فاز این پروژه دو فاز شمتیغ تا جلو و جلو تا هرات، در خاک افغانستان واقع شده است.»
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، او میگوید: امیدواریم هرچه زودتر کارهای ابتدایی این مسیر هم انجام و به مرحله بهرهبرداری برسد. خوشبختانه در حال حاضر، فازهای داخل کشور افغانستان در حال تکمیل هستند و ۴۰ کیلومتر از ریل شمتیغ تا هرات فراهم شده است. این امید وجود دارد که با توجه به تامین منابع در افغانستان، تجهیزات فاز جلو- هرات این قطعه به سرعت تکمیل شود.
به گفته این عضو کابینه، منطقه خواف- هرات یکی از غنیترین مناطق جهان از نظر معادن سنگی است و با اجرای این پروژه میتوانیم دو و نیم تن بار را به بنادر جنوبی ایران برسانیم. وزیر راه با میلیاردی دانستن ثروت معدنی این منطقه تاکید کرد: «ترانسفر این ثروت از راه حمل و نقل جادهای عقلایی نیست و برای حفظ محیط زیست، ایمنی، صرفهجویی انرژی و سایر مسائل باید از راه حمل و نقل ریلی جابهجا و منتقل شود. همچنین با توجه به سرمایهگذاریهای صنعتی در خواف و حجم عملیات معدنی در این شهر دو و نیم میلیون تن از این حجم را به ریل منتقل کردهایم. اما باید حجم حمل بار از راه ریلی در این منطقه را افزایش دهیم. از سوی دیگر، با توجه به اینکه معادن افغانستان روی مرز واقع هستند، چنانچه بهرهبرداری و استخراج معادن در کشور همسایه انجام شود، افغانستان نیازمند مسیری برای دسترسی به دریا است و این کار از راه شمتیغ قابل انجام است.»
آخوندی در ادامه به تاثیر اتمام این پروژه در ترانزیت کالای ایران اشاره کرد و گفت: «با اتمام راهآهن هرات- خواف، علاوه بر حمل سنگهای معدنی ایران و افغانستان و رساندن آنها به آبهای آزاد، افغانستان میتواند به ١١ کریدور بینالمللی از راه ایران وصل شود. همچنین یکی از پروژههای مهم ریلی در ایران، ایجاد خط آهن میان چابهار، افغانستان، تاجیکستان، قرقیزستان و چین است که با تکمیل پروژه خط آهن خواف- هرات، بخشی از این مسیر به سرانجام میرسد.»
به نظر میرسد با افتتاح این خط ریلی ایران و افغانستان گام دیگری برای نزدیک شدن بیش از پیش مناسبات ریلی و حمل و نقلی خود برداشتهاند و به این ترتیب میتوان امیدوار بود که در آینده نزدیک برخی از برنامههای حمل و نقلی دولت یازدهم با به ثمر رسیدن این طرحها محقق شود.
اهمیت این خط در دسترسی به منابع معدنی است
در مراسم افتتاح این خط، مسعود نصرآزادانی، معاون ساخت و توسعه زیر بناهای حمل ونقل شرکت ساخت گفت: در راستای توسعه شبکه ریلی و گسترش مبادلات تجاری و ترانزیت ریلی کالا و مسافر راهآهن خواف- هرات بین کشورهای ایران و افغانستان طراحی و اجرا شد. پروژه خواف-هرات علاوه بر توسعه و پیشرفت منطقه بهویژه کشور افغانستان در تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای اکو و ترانزیت از کشورهای آسیایمیانه به اقیانوس هند و همچنین از راه ایران به ترکیه و اروپا تاثیر بسزایی خواهد داشت.
او با اشاره به راهآهن خواف- سنگان بیان کرد: راهآهن خواف- هرات در بخش ایران از کیلومتر ۲۴ بهعلاوه ۰۹۲ راهآهن سنگان- تربت حیدریه در نزدیک ایستگاه خواف شروع و در امتداد شمالغربی به جنوبشرقی ادامه پیدا میکند و در منطقه بهنسبت کمعارضه و همواری پیش میرود. این مسیر راهآهن در کیلومتر ۱۲ بهعلاوه ۲۴۰ جاده تایباد- خواف و در کیلومتر ۲۱ بهعلاوه صد جاده معدن سنگان را به صورت زیرگذر قطع میکند. سپس در کیلومتر ۳۸ الی ۴۲ از ارتفاعات خواجه انجیر عبور و در کیلومتر ۴۷ الی ۵۲ وارد منطقه کم عارضه و بهنسبت همواری میشود. معاون ساخت و توسعه راهآهن گفت: کیلومتر ۵۵ در مجاورت نوار مرزی قرار گرفته و در کیلومتر ۷۶بهعلاوه ۸۰۰ به مرز شمتیغ میرسد. در حال حاضر ریلگذاری از خواف تا مرز شمتیغ به اتمام رسیده است و ریلگذاری از شمتیغ تا هرات آغاز خواهد شد. این راهآهن به طول ۱۴ کیلومتر اگرچه به لحاظ طول میزان قابل توجهی ندارد اما به دلیل دسترسی به معادن و توسعه سیاستهای معدنی و فرآوردههای معدنی نقش قابل توجهی دارد. با بهرهبرداری از راهآهن این خط، ظرفیت یک میلیون تن به حمل بار منطقه افزوده میشود.
گام اول احیای جاده ابریشم برداشته شد
محمدرضا احمدی، مدیرکل ساخت روسازی راهآهن شرکت ساخت، درباره جزییات افتتاح پروژه ریلی خواف- هرات، اظهار داشت: ۷۷ کیلومتر از این خط آهن در خاک ایران و مابقی در خاک افغانستان قرار دارد. او با بیان اینکه ۷۷ کیلومتر خط آهن در خاک ایران بهطور کامل ریلگذاریگذاری شده است، گفت: این مسیر ریلی امروز با حضور وزیر راه و شهرسازی، استاندار خراسان رضوی و سایر مقامات محلی و وزارت راه و شهرسازی در مرز ایران و افغانستان در منطقه شمتیغ به بهرهبرداری میرسد. اینکه بخشی از این پروژه در خاک افغانستان در دو قطعه ۳ و ۴ هنوز به صورت کامل اجرایی نشده است. اجرای قطعه ۳ جزو تعهدات ایران است که در صورت تامین منابع پیشبینی میشود تمام طول این راهآهن تا ۹ ماه دیگر به افتتاح برسد.
او با بیان اینکه این مسیر ریلی هم کاربری باری و هم مسافری خواهد داشت، تاکید کرد: جابهجایی بار در این محور ریلی اولویت دارد اما میتوان جابهجایی مسافر هم در این مسیر داشت.
احمدی با اشاره به چشمانداز این مسیر در جابهجایی بار و ترانزیت کالا از محور افغانستان گفت: جابهجایی ۲۷ میلیون تن کالا برای این مسیر تعریف کردهایم. افتتاح راهآهن خواف- هرات نخستین قدم برای احیای جاده ابریشم است. از این مسیر میتوانیم به چین متصل شویم و کالا بین چین و اروپا از طریق ایران ترانزیت شود و این خط آهن میتواند باعث رشد اقتصاد منطقه باشد. این مقام مسوول افزود: اگر ریل ملی در موعد مقرر تحویل داده شود میتوانیم برای ریلگذاری مسیر افغانستان از ریل ملی استفاده کنیم.
بهرهبرداری از محور ریلی پس از ۸ سال تعطیلی
نماینده خواف در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: مهمترین معادن ایران در این منطقه واقع است که ۱۰ کارخانه بزرگ کنسانتره و کندله در این منطقه ساخته شده یا در حال افتتاح است. محمود نگهبان سلامی، از وجود نیروی انسانی ماهر و ارزان، نیروگاههای بادی به ظرفیت هزار مگاوات و تعاملات اقتصادی با کشور همجوار، افعانستان به عنوان ویژگیهای این منطقه یاد کرد و گفت: این محور ریلی بعد از ۸ سال تعطیلی، با تلاش دولت تدبیر و امید تکمیل و امروز به بهرهبرداری رسید.
قطعه ۱۴ کیلومتری راهآهن خواف - سنگان با هزینهکرد ۲۳۰ میلیارد ریال اعتبار که دیروز با حضور وزیر راه و شهرسازی و استاندار خراسان رضوی به بهرهبرداری رسید، یکی از قطعات چهارگانه راهآهن خواف- هرات و نخستین خط آهن بین دو کشور ایران و افغانستان است. قطعات یک و دو خط ریلی خواف- هرات از شهرستان خواف تا مرز شمتیغ و قطعات سه و چهار از مرز شمتیغ تا شهر هرات در کشور افغانستان واقع شده است. طول این مسیر در داخل ایران ٨/٧٦ کیلومتر و دارای چهار ایستگاه در سنگان، میوتک، خوشابه و شمتیغ است.
آغاز عملیات ریلگذاری راهآهن خواف - هرات
براساس گزارش وزارت راه همزمان با افتتاح راهآهن خواف- سنگان، عملیات ریلگذاری راهآهن خواف - هرات از مرز شمتیغ در کشور افغانستان نیز با حضور شماری از مقامهای دوکشور آغاز شد. قطعات یک و دو خطریلی خواف- هرات از شهرستان خواف تا مرز شمتیغ و قطعات سه و چهار از مرز شمتیغ تا شهر هرات در کشور افغانستان واقع شده است. طول این مسیر در داخل ایران ٨/٧٦ کیلومتر و دارای چهار ایستگاه در سنگان، میوتک، خوشابه و شمتیغ است که ۱۴ کیلومتر آن تا ایستگاه سنگان امروز مورد بهرهبرداری قرار گرفت. ساخت راهآهن خواف- هرات سبب احیای جاده ابریشم از طریق ریلی و اتصال چین به ایران از طریق افغانستان میشود و علاوه بر آن عامل توسعه و پیشرفت منطقه و کشور افغانستان، تکمیل و توسعه شبکه ریلی کشورهای اکو و افزایش ترانزیت کالا از کشورهای آسیای میانه به اقیانوس هند و همچنین از طریق ایران به ترکیه و اروپا خواهد بود.
گسترش شبکه ریلی کشور، کمک به توسعه و پیشرفت شهر خواف و محدوده مرزی ایران و افغانستان، ایجاد شبکه ریلی مواصلاتی بین ایران و افغانستان و امکان صادرات و واردات بین دو کشور از طریق شبکه ریلی و اتصال افغانستان به آبهای آزاد از دیگر مزایای این خط ریلی عنوان شده است. خواف از شهرستانهای استان خراسان رضوی و در ۲۵۰ کیلومتری جنوب غربی مشهد واقع شده؛ سنگان از جمله شهرهای شهرستان خواف است. این شهرستان در نوار مرز شرقی ایران و ۱۲۳ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد.